Enkele weken geleden leidde het bestuur van de boomwachters een rondgang met lokale gemeentelijke boomwerkers langs aandachtspunten op het gebied van de boomverzorging in Groningen. Tijdens deze fietstocht hebben we bomen gewezen die ernstige structurele schade hebben opgelopen als gevolg van agressieve en overmatige snoeitechnieken zoals het zware opkronen, het toppen en het ‘lions tail’ bomen (hol snoeien). Sommige van deze bomen die drie tot vijf jaar geleden overmatig werden gesnoeid en die toen gezond en structureel gezond waren, zijn nu snel achteruitgegaan. Veel van deze zelfde bomen staan momenteel op de kaplijst voor 2024.
Tijdens de rondleiding gaven boomwerkers toe dat de inspanningen uit het verleden niet ideaal waren en dat er een nieuwe strategie en visie op komst was. We waren zelfs gerustgesteld dat er een overgangsperiode was aangebroken om betere en duurzamere boomverzorging te implementeren. Toch hebben we de afgelopen dagen nieuwe vergunningen gezien die door de gemeente zijn gepubliceerd met dezelfde geheimzinnige en zeer schadelijke technieken, waaronder nieuwe bomentopping en het kandelaberen (een andere, meer uitgebreide vorm van topping) en het verwijderen van bomen die nog relatief gezond zijn (zoals op de Helperzoom). Deze technieken worden overal in diskrediet gebracht door internationale snoeihandleidingen en -experts, zoals we hebben betoogd met overvloedige voorbeelden, van peer-reviewed artikelen en schoolboeken tot webinars en zelfs betaalde evaluaties van boomdeskundigen met PhD’s.
Tegenwoordig werd een monumentale eik in een erfgoed- en beschermd houtwallengebied in Haren behandeld met dezelfde vandalistische technieken als veel grote bomen overal aan de Groningse straatbomen. Deze eik heeft nu een te hoge kronen, waarbij individuele ‘lions tailed’ takken zijn verwijderd en grote structurele takken zijn verwijderd. In basisboeken in elke taal wordt gewaarschuwd voor het snoeien van volwassen bomen die verder gaan dan dode en stervende takken, en vooral voor het verwijderen van takken groter dan 15 centimeter. Vandaag zijn bij deze erfgoedboom volledig gezonde takken van meer dan 30 centimeter verwijderd, wat resulteerde in een gevaarlijke, topzware boom waarvan de takken nu gevoelig zijn voor breuk bij harde wind. Het verwijderen van een groot deel van de binnenste en middelste kroon vermindert ook het vermogen van de boom om massa te dempen tijdens wind.
Een paar weken geleden was er overal in Drenthe de impact gezien van veel te hoge gesnoeied kronen en topzware takken, met grote lions tailed en topzware takken die naar beneden vielen en smalle en grote straten blokkeerden.
In Haren werd deze boom op deze manier gesnoeid naar aanleiding van een bewoner die meer zon zocht voor zijn nieuw geïnstalleerde zonnepanelen en de gemeente heeft ermee ingestemd, ook al druist dit in tegen het schriftelijke beleid.
Terwijl onze volwassen bomen zo onzorgvuldig worden behandeld als reactie op bewoners die meer zon willen voor zonnepanelen, doen nieuw geplante bomen het niet beter. Als u de balans opmaakt van jonge, pas geplante bomen, zult u gesnoeide bomen tegenkomen met kronen die tot aan de bovenste 40% van de stam zijn gestegen, terwijl de verhouding levende kroon niet hoger wordt aanbevolen dan 60%. Onze grote, volwassen bomen die er nu nog staan, bestaan alleen maar omdat ze tientallen jaren lang mochten rijpen met voldoende gezonde kronen.
Een compleet gebrek aan expertise op het gebied van volwassen bomen komt ook duidelijk naar voren in onze parken, waaronder het Noorderplantsoen, waar veel erfgoedbomen zijn getopt, zware ongekroond en gekandelaberd en nu lijden aan rot, stamscheuren, stamverbranding en ziekten. Dit alles wijst er niet op dat er daadwerkelijk een transitie plaatsvindt; het zijn slechts overal tekenen van een stedelijk bos dat slecht wordt beheerd en in verval is. Met een dekking van slechts 12.8% van het bladerdak, en met onze belangrijkste grote bomen die zo roekeloos zijn gesnoeid, moeten we allemaal onze angst delen dat zelfs dit kleine percentage niet langer zal worden gehandhaafd. Een gezond stadsbos vereist gezonde volwassen bomen. Dit zijn de bomen die de meeste voordelen bieden voor het klimaat, voor de ecologie en de stedelijke boswezens, en voor onze gezondheid.
Hier ziet u een voorbeeld van zowel volwassen als nieuw aangeplante bomen in Groningen en Haren de afgelopen jaren. Met deze representatieve steekproef zullen we druk blijven uitoefenen op de wethouder groen en de lokale stadsambtenaren om hun cruciale verantwoordelijkheid en rol voor het veiligstellen van de gezondheid van het stadsbos van deze stad serieus te nemen. Tot nu toe lijkt het erop dat er niets is veranderd.
Een hele straat met doodgesnoeied bomen in the oosterparkwijk
