Een interessant artikel uit het blad Permaculture van oktober 2018 biedt belangrijke informatie over de functies van stedelijke bomen die we meestal niet beseffen, zoals waterfiltratie en een verkoelingseffect. Maar de omstandigheden die voor bomen nodig zijn om volwassen te worden zijn complex en ingewikkeld.
Vooral de kwaliteit van de bodem is vaak niet goed begrepen zoals hier beschreven is:
“De ideale bodem voor bomen in verharding heeft een hoge weerstand tegen verdichting, voldoende organische stof en voedingsstoffen. Steeds vaker maakt men boomgroeiplaatsen met een hoog percentage grof natuursteen (bomengranulaat), boombunkers met een betonnen of kunststof afdekking of een sterke, druk verdelende, structuur die in het boomexperts-jargon een ‘krat’ wordt genoemd.” (p. 23).
We zullen vanaf nu regelmatig een column plaatsen die geschreven is door een lid van de Bomenridders Groningen. De eerste column is van de hand van Tom Hoppen, docent marketing en duurzaamheid aan de Stenden Universiteit. Reacties zijn welkom op info@bomenriddersgroningen.nl
Uitnodiging – Tweede Cursusdag Stichting Bomenridders Groningen
Datum: 6 oktober 2018
Locatie: Lewenborg
Tijd: 10:00-14:30
Lunch: deelnemers zijn gevraagd om hun eigen lunchpakket mee te nemen van huis
Kosten: 75 Euro (voor 3 bijeenkomsten) of 25 Euro (voor 1 bijeenkomst)
Beste Cursisten en Bomenridders,
Graag nodigen wij jullie uit voor de 2e cursusdag op zaterdag 6 oktober. We bezoeken ditmaal de wijk Lewenborg, waar ons een leerzaam en bovenal boeiend programma wacht. Zo zullen een aantal interessante sprekers ons veel gaan vertellen over een breed scala aan –boomgerelateerde- onderwerpen.
Wij behandelen onder andere de juridische en politieke aspecten waarmee Bomenridders te maken hebben, we maken een wandeling door het inspirerende Le Roy gebied en ontdekken een bomentuin (Pinetum) in de stad.
Kortom: cursusdag 2 wordt een dag van horen, voelen, ruiken en zien!
Kosten cursus en betaling
De kosten voor de hele cursus van drie bijeenkomsten zijn 75 euro. Als je niet in staat bent om alle drie de cursussen bij te wonen, dan mag je afhankelijk van je aanwezigheid 25, 50 of 75 euro betalen. Heb je de eerste cursus al gevolgd, maar nog niet betaald, dan verzoeken we je liefst voor 6 oktober de 25, 50, 75 euro of het hele bedrag van 100 euro over te maken op rekening NL89TRIO0338439099 ten name van “Stichting Bomenridders Groningen” onder vermelding van je “Naam Bomencursus 2018”. Wil je meer betalen, dan mag dat natuurlijk altijd! Zijn er andere afspraken met je gemaakt over betaling, meld dit dan aub. via de algemene mail, info@bomenriddersgroningen.nl.
Bij voorbaat onze hartelijke dank! We zien ernaar uit jullie (terug) te zien. Tot 6 oktober! Hier volgen de details voor deze cursus.
DAGDEEL INDELING
10:00 Start op locatie Het Dok (Kajuit/winkelcentrum te Lewenborg)
10:15 Voordracht Peter Mendelts (juridisch adviseur)
11:00 Koffie/thee
11:15 Voordracht Gerrit Vos (LeRoy)
12:00 Korte inleiding over het Pinetum
12:15 Wandeling naar locatie LeRoy huis
12:30 Lunchen in LeRoy huis
13:00 Wandeling door LeRoy gebied richting Pinetum (Wimpel)
13:30 Rondleiding in het PinetumQuatrebras door dhr. Rex Leber
LOCATIES
Het Dok: Kajuit 4, 9733 CA Groningen (hier starten we)
LeRoy Huis: Grootzeil (ongeveer #33), 9733 EA Groningen
Pinetum Quatrebras: Wimpel, 9733BM Groningen
Het bestuur van de Bomenridders Groningen
Wie Groen doet, Groen ontmoet.
Jan Pieter Janse, Secretaris Kristin McGee, Voorzitter
De Bomenridders Groningen zoekt altijd donateuren voor jaarlijks kosten zoals adminstratieven, legale kosten en kosten voor acties en posters! Als u donatuer wilt worden maakt u graag minimaal € 10,00 over op rekening NL89TRIO0338439099 ten name van Stichting Bomenridders Groningen onder vermelding van donatie en jaartal. Bij voorbaat onze hartelijke dank!
In een nieuw artikel in Nature trekken klimaatspecialisten aan de alarmbel:
‘Dat Europa het verbranden van bomen als een klimaatneutrale bron van energie ziet, kan dramatisch uitpakken voor bossen over de hele wereld. Vooraanstaande klimaatdeskundigen trekken aan de alarmbel.’
’Als hout specifiek wordt gekapt om energie te produceren, komt er veel CO2 in de atmosfeer terecht, en het kan eeuwen duren voor nieuwe bomen deze absorberen’
Eight climate scientists have authored an article for the prestigious journal Nature which claims that Europe’s renewable energy directive will lead to the severe and long term destruction of global forests. This is already evident in the local and national urban forest maintenance policies of recent years.
In their commentary they raise “concerns regarding the way in which a new European directive, aimed at reaching higher renewable energy targets, treats wood harvested directly for bioenergy use as a carbon-free fuel. The result could consume quantities of wood equal to all Europe’s wood harvests, greatly increase carbon in the air for decades, and set a dangerous global example”.
Donderdag 23 aug tussen half 4 en 5 uur was er een zeer goed bezochte inloopbijeenkomst van de Bomenridders in de Globe aan A-Kerkhof 22 (in het pand van Humanitas). Men kon van ons advies krijgen bij het invullen van een bezwaarschrift (of een brief) aan de gemeente tegen de kap van 5 grote bomen op het A-Kerkhof, en tevens meer achtergrondinformatie krijgen over de plannen van de gemeente.
Groningen’s Urban Forest Destroyed Under the Pretense of Safety (and ‘Renewable’ Energy)
Kristin McGee – Chair, Tree Knights Groningen
July 17, 2018
In the province of Groningen, a full-fledged attack on trees is underway. If you haven’t noticed it – you must be slightly dead inside. It began with an increase in the number of trees felled annually, to the liberalization of felling regulations, to the denuding of the nature law (you can now cut during nesting season), to the increased freedom given to the Staatsbosbeheer and other semi-private organizations (natuur monument, landschaps beheer) to ‘manage’ nature reserves at will. In many cases, these organizations are no longer even required to inventory the trees they remove from our parks or forested areas. Most recently this green attack is painfully noticeable on our streets- and in our parks where the crowns of urban trees have been raised to unseemly heights. Or even worse, trees are topped, knotted, ‘lioned tailed’ (hollowed out) and pruned in the most bizarre ways – resulting in lopsided, irregular, ill-formed crowns. In some cases, the municipality has raised the crown up to 7 meters high, and thick structural branches (up to 30 centimeters thick) are removed, making trees vulnerable for rot, infestation and disease. The city’s green department claims these measures meet national regulations required for visibility, which require tree crowns raised to 4.5 meters on streets and 2.5 meters on sidewalks, but our ‘European Tree Technicians’ now regularly extend these to 5 meters on side-walks and to 7-8 meters on streets. The crown to trunk ration gets smaller and smaller as the weeks go by.
Does this make our trees safer? Or is it rather necessary to make them ‘harvest ripe’ on a much faster time-line? In fact, the current maintenance of our trees is making them sick, compromised, unstable, and unsafe, and yes ready for felling. Even only a few years after these new aggressive pruning methods have taken over the entire nation (itself committed to these new standardized pruning methods), trees exhibit diminished growth; more dead branches hang woefully from their trunks, and gaping holes appear within canopies as a result. These trees will never live to be as old as their parents.
The reasons for the full-fledged attack on our trees are not difficult to surmise. They can be deduced from the many renewable energy plans, and from advice documents published since 2012, beginning with a very telling document entitled “Benutting Biomassa” – a proposal to the city council by the department of “beheer and verkeer,” which suggests the cities’ green workers be more ‘creative’ in their pruning methods in order to harvest more wood for biomass. After reading this document, we began investigating what impact the push towards biomass has had on the urban forest. One of developments occurred around 2017 with the new high-tech biomass oven at Kardinge, one of the five sport schools now committed to biomass in the municipality. Our visit there confirmed what we already suspected – that the municipality was currently contracting the staatsbosbeheer to organize collecting, chipping and distributing wood from throughout the city to sell for fuel in ovens such as this one. In fact, the municipality collects on average about 4000 tons of wood in one year. Our contact at Kardinge confirmed that 400 tons of the city’s yearly collected wood ‘refuse’ was used in this one facility and even here – this was still not enough to cover even half its yearly energy needs. The implications are obvious, biomass will never be a realistic source of renewable energy.
Since the climate accords in Paris, the city, and in fact the entire nation, has committed itself to moving quickly towards so-called ‘renewable’ energy sources, and biomass appears the favored choice. By 2035, Eemshaven wants to produce energy completely from biomass and preferably from local ‘sustainable’ sources (Probos). By 2050, the province aims to produce all of its energy from renewable sources, especially biomass, next to wind and sun (“Vol Ambititie – weg naar de transitie 2018”). This, despite warnings within the scientific community (KNAW, Zembla, Nature…) of wood burning’s severe consequences from increased pollution, deforestation, and health problems (asthma and bronchitis) to a devastating loss of biodiversity and wildlife. In short, this proposed solution will prove catastrophic for humans, animals and the environment. But we are already seeing the negative consequences of this push towards biomass on our streets, and in our parks and forests.
The Bomenridders receives daily mail from residents who too have witnessed the full-fledged attack on local trees. They’ve sent us pictures of mangled crowns and sun-burned trunks. They’ve written us emotional stories detailing their admiration of beloved trees once standing proudly near homes, and how such affection turned to shock and grief upon seeing trees splayed out like corpses whose limbs were instantly pulverized through powerful, war-like machines. With tears in their eyes and tremors in their voices, they’ve told us of the rage they felt for the carelessness with which 100-year-old trees were felled or ‘pruned.’ They’ve asked us why their complaints were ignored or condescended to with universal claims of “we know better” or of the alleged ‘sickness’ or ‘danger’ posed by felled trees. Or they’re told “don’t worry, a new one will be planted”.
I too have felt all of these emotions, a sign of my humanity I hope, and perhaps something biological warning me of our growing precariousness on this planet without the benefit of large, old trees, protecting us from harsh environments. Increasingly, I feel like an alien in my own city as I try to avoid looking up at those pathetic hollowed out trees left standing on our streets and in our parks. If I catch sight of one which still seems untouched by the poisoned hands of our “green workers” my heart skips a beat, but then I think, it’s only a matter of time before they get this one too – as with this new disastrous policy – it appears that no tree is safe, no tree will be left behind. No – in this time of crisis, trees are mere objects to be standardized, managed and harvested far before they reach maturity. It appears that old trees, like many thousands of other living species, are becoming a thing of the past.
In de provincie Groningen vindt een grootschalige aanval plaats op de bomen. Als het je niet is opgevallen moet je wel blind zijn. Jaarlijks neemt het aantal gekapte bomen toe, kapregels worden versoepeld en natuurwetgeving wordt uitgekleed (je kunt nu kappen tijdens het broedseizoen). Staatsbosbeheer en andere semi-private organisaties (Natuurmonumenten, Landschapsbeheer) krijgen steeds meer de vrije hand bij het naar believen beheren van natuurreservaten. In veel gevallen zijn deze organisaties zelfs niet langer verplicht om bij te houden welke bomen ze uit onze parken en bosgebieden weghalen. In het recente verleden is deze groene aanval pijnlijk zichtbaar geworden in onze straten en parken, waar de boomkronen tot ongepaste hoogte zijn opgesnoeid. Of nog erger, bomen zijn op de meest bizarre manieren getopt, ge‘liontailed’ (uitgehold) en gesnoeid, hetgeen scheve, onregelmatige, lelijk gevormde kronen tot gevolg heeft. In sommige gevallen heeft de gemeente de kronen tot 7 meter hoog opgesnoeid en dikke takken, die de boomstructuur geven, worden verwijderd, waardoor bomen kwetsbaar worden voor plagen en ziektes. Stads(groen)beheer claimt dat deze maatregelen worden genomen volgens landelijke regels, waardoor boomkronen langs straten 4,5 m en 2,5 m langs trottoirs opgehoogd moeten worden, maar onze ‘European Tree Technicians’ breiden dit nu regelmatig uit naar 5 m langs trottoirs en 7-8 m langs straten. De kroon tot stam ratio krimpt wekelijks verder.
Maakt dit onze bomen veiliger? Of is het eerder een manier om ze sneller rijp te maken voor de kap? Het huidige onderhoud waaraan onze bomen worden onderworpen maakt ze in werkelijkheid ziek, kwetsbaar, onstabiel en onveilig en ja, rijp voor de kap. Nog maar een paar jaar nadat deze nieuwe agressieve snoeimethoden het hele land hebben veroverd, laten bomen een verminderde groei zien, er hangen meer dode takken verdrietig aan de stam en gapende gaten verschijnen in de boomkronen. Deze bomen zullen nooit zo lang leven als hun voorgangers.
De redenen voor de grootschalige aanval op onze bomen zijn niet moeilijk te raden. Ze kunnen worden afgeleid uit de vele duurzame energieplannen en uit adviesrapporten, gepubliceerd sinds 2012. Om te beginnen een onthullend adviesdocument getiteld “Benutting Biomassa” (beschikbaar op onze website) – een voorstel van de “afdeling beleid en programmering” aan de gemeenteraad, waarin de suggestie wordt gedaan dat de groenarbeiders van de stad hun snoeimethoden ‘creatiever’ moeten toepassen, zodat er meer hout voor biomassa wordt geoogst. Nadat we dit document hadden gelezen, zijn we begonnen de impact te inventariseren die de impuls aan de biomassa op het stadsbos teweeg heeft gebracht. Een van de belangrijkste gesprekken voerden we in 2017 met de technici van de nieuwe hightech biomassa-oven van sportcentrum Kardinge, een van de 5 sportcentra in de gemeente die overgestapt zijn op biomassa-energie. Zij bevestigden wat wij al vermoedden, nl. dat de gemeente momenteel een contract heeft met Staatsbosbeheer voor de organisatie van het verzamelen, versnipperen en de distributie van houtsnippers uit de stad voor de verkoop als brandstof in ovens zoals deze. De gemeente verzamelt gemiddeld ongeveer 4000 ton hout in 1 jaar (“Benutting biomassa”). Kardinge bevestigde dat ongeveer 400 ton hout ‘afval’ van wat de stad jaarlijks verzamelt in deze ene instelling wordt verbruikt en dat hiermee de jaarlijkse behoefte aan energie nog niet eens voor de helft wordt gedekt (brief van de gemeente naar BRG). De conclusie ligt voor de hand, biomassa zal nooit een realistische bron van duurzame energie kunnen zijn.
Sinds de klimaatakkoorden hebben de stad en het land zich gecommitteerd om een snelle energietransitie naar zogenaamde duurzame energiebronnen te realiseren en biomassa lijkt hierin de favoriete keuze te zijn. In het jaar 2035 wil de Eemshaven uitsluitend energie produceren uit biomassa en bij voorkeur afkomstig uit plaatselijke, ‘duurzame’ bronnen (Probos). De provincie stelt zich ten doel om in het jaar 2050 alle energie uit duurzame bronnen te halen, met name biomassa, naast wind- en zonne-energie (“Vol Ambitie – weg naar de transitie 2018”). Dit ondanks waarschuwingen uit wetenschappelijke kringen (KNAW, Zembla, Wageningen…) voor de ernstige gevolgen van houtverbranding zoals toegenomen luchtvervuiling, ontbossing, gezondheidsproblemen (astma en bronchitis) en een vreselijk verlies aan biodiversiteit en in het wild levende dieren. Om kort te gaan, deze oplossing die men zich voorstelt zal catastrofaal uitpakken voor mens, dier en milieu. Maar we zien de negatieve effecten al van het terugvallen op biomassa in onze straten, parken en bossen.
De Bomenridders ontvangen dagelijks mail van inwoners die getuige zijn geweest van de nietsontziende aanval op bomen in de stad. Ze hebben ons foto’s gestuurd van verminkte kronen, met slechts een paar overlevende taken die slap aan de kale, zonverbrande stammen hangen. Ze hebben ons emotionele verhalen geschreven over hun bewondering voor geliefde bomen die ooit trots naast hun huizen stonden en hoe deze genegenheid veranderde in schok en verdriet toen ze die bomen als lijken zagen liggen, terwijl hun ledematen met na de kap werden verpulverd door krachtige, oorlogszuchtige machines. Met tranen in hun ogen en bevende stem hebben ze ons verteld over de woede die ze voelden door de achteloosheid waarmee 100 jaar oude bomen werden gekapt of ‘gesnoeid’. Ze vroegen ons waarom hun klachten werden genegeerd of arrogant afgedaan met algemeenheden als “wij weten het beter”, of met verwijzingen naar zogenaamde ziektes, of ‘gevaarlijke’ bomen. Of er werd hun gezegd “maak je geen zorgen, er wordt een nieuwe geplant”.
Ik heb al die emoties ook gevoeld, hopelijk het bewijs voor mijn menselijkheid en misschien een biologische waarschuwing voor de groeiende kwetsbaarheid van deze planeet zonder de weldaad van grote, oude bomen, die ons beschermen tegen een vijandige omgeving. Meer en meer voel ik mij als een vreemde in mijn eigen stad, zoals ik vermijd omhoog te kijken naar die zielige ‘beheerde’ bomen die ze hebben laten staan in onze straten en parken. Wanneer ik er één ontdek die nog onaangetast lijkt door de giftige handen van onze “groenarbeiders”, slaat mijn hart een slag over, maar dan denk ik, het is slechts een kwestie van tijd, voordat ze deze ook te pakken krijgen. Het is afgesproken beleid, waarbij geen enkele boom veilig lijkt te zijn, ze laten geen boom heel. In deze crisistijd zijn bomen slechts objecten die gestandaardiseerd moeten worden, beheerst en geoogst lang voordat ze volwassen zijn. Het lijkt erop dat oude bomen, zoals vele duizenden andere levende wezens, verschijnselen uit het verleden gaan worden.
De gemeente Groningen heeft zichzelf een omgevingsvergunning / kapvergunning verleend voor het kappen van 5 bomen op het Aa-kerkhof en het verplaatsen van 1 boom. De gemeente wil van deze prachtige schaduwrijke plek (een van de weinige in het centrum) met oude bomen een conceptmatige “verblijfsplek” maken met puntige granieten bakken met grassprieten en losse stoeltjes. Kortom, een nieuw hitte-eiland in deze tijd van klimaatopwarming. Een duidelijk voorbeeld van het achterhaalde groenbeleid van de gemeente, waarin de ecoloog niets te zeggen heeft en de stedenbouwkundigen alles. Een groenbeleid dat achterloopt op alle andere steden in het land – waar juist wordt ingezet op vergroening in plaats van het kappen van bomen – met alle desastreuze gevolgen voor dier en mens die dat heeft. De stad Groningen wordt langzaam van een groene en prettig leefbare stad omgevormd tot een stenige verblijfsplekken-stad die uit de kokers van de stedenbouwkundigen komt.
Bezwaarschrift indienen
Er is tot 24 augustus de tijd om een bezwaarschrift tegen deze beslissing in te dienen (6 weken vanaf 17 juli ’18, de verzenddatum van de omgevingsvergunning). Zie voor de manier waarop en hoe naar een nieuwere post op deze website.
Als u dus van mening bent dat deze kap een slecht idee is, dien dan een bezwaarschrift in voor 24 augustus! Als we dit massaal doen, kan de gemeente het echt niet negeren. Die ervaring is er ook in andere steden waar massaal bezwaar werd ingediend. Dus laat uw stem aub horen!!
We gaan ook nog andere acties ondernemen. Wil je hierbij helpen (heel graag!), meld dit dan via de mail: info@bomenriddersgroningen.nl of via een pb op onze Facebookpagina.
De verleende omgevingsvergunning Aa-Kerkhof
Artist impression van hoe de gemeente het Aa-kerkhof wil gaan inrichten. De bomen die direct tegen de gevel staan blijven gelukkig staan. De rest van de bomen wil de gemeente kappen, ook al zijn de bomen niet ziek, op 1 na (zie overzicht hieronder). Daarvoor in de plaats zouden dus deze lelijke puntige bakken met grassprietjes komen, en losse stoeltjes.Overzicht van de leeftijd en conditie van de bomen
De groen ingekleurde bomen blijven staan; de 6 andere worden verwijderd als het plan van de gemeente doorgaat.
Op 20 juni hebben we een korte toespraak gegeven voor de voorbereidende Provinciale Statenvergadering van woensdag 11 juli over de tussenstand van het energietransitieplan “Vol ambitie op weg naar transitie” en vooral met betrekking tot het onderwerp biomassa als zogenaamd “duurzame” energie.
Intensief snoeien en de geoogste houtsnippers oftewel biomassa daarvan. Haren, 2018
Statistieken
Dit transitieplan vereist een verdubbeling van de houtoogst. Van 15% biomassa (2016) naar 30% van de zogenaamde hernieuwbare energie uit biomassa in Groningen in 2035 en vervolgens naar ca. 50% biomassa van alle energie in 2050.
Volgens Probos leidde deze grotere vraag naar biomassa in 2013 al naar 900.000 ton hout, die geoogst werd in de Nederlandse bossen. (“Beschikbaarheid houtige biomassa…” Ecofys 2017)
De Nederlandse bossen kunnen slechts 8% van de energievraag leveren van de commerciele industrie (Federatie Particuliere Gronbezit: “Inleiding Biomassa”)
Slechts 11% van het land in Nederland is bos. Dit is het op 1-na laagste percentage bos van alle landen in Europa (Staatsbosbeheer). Groningen heeft zelfs het allerlaagste percentage bos van alle provincies in Nederland.
Sinds 2013 heeft de provincie Groningen meer dan 1000 hectare bos verloren; dat is 9% van het totaal. Sinds 2009 bedraagt dat verlies zelfs 17%. (Onderzoek Wageningen: “Het Nederlandse bos als bron van CO2…”)
De laatste 4 jaar zijn er in de gemeente Groningen 7158 bomen gekapt waaronder veel grote volwassen bomen waarvan een aantal monumentaal (“Bladgoud” 2018)
Staatsbosbeheer beheert 96 hectare bos in Nederland waaruit zij 900.000 ton hout hebben geoogst in 2013. In 2020 is het doel pm 1.700.000 ton te oogsten aan zogenaamd resthout. (Federatie en staatsbosbeheer)
Het Bedumerbos, najaar 2017. Foto: Blogwachter
Wat zijn de gevolgen van het huidige energieplan van de provincie, waarin voor biomassa een belangrijke rol is weggelegd? En dan niet alleen de gevolgen voor bomen, die massaal gekapt worden voor de biomassa-industrie, maar voor alle groene ruimten en ecosystemen waar wij en andere levende wezens van afhankelijk zijn? En wat zijn de gevolgen voor de gezondheid van de inwoners van provincie Groningen, en welke lange termijn-problemen worden gecreëerd?
De gevolgen zijn rampzalig. Waarom?
– Omdat het rust op de grootschalige vernietiging van bomen en bosen hele ecosystemen
– Omdat het jaarlijks miljarden subsidies nodig heeft en dat geld weggegooid geld is want die investering wordt nu in een niet-duurzame industrietak gestoken in plaats van in een duurzame, zoals wind- en zonne-energie
– Omdat boekhoudkundige trucs nodig zijn om het duurzaam te laten lijken. Namelijk de leugenachtige veronderstelling dat biomassa verbranding CO2 neutraal zou zijn.
– Omdat de biomassa-centrales meer CO2 uitstoten dan kolen en we daarom de klimaatopwarming juist versnellen in plaats van afzwakken.
– Omdat nergens in het plan de luchtvervuiling door het verbranden van biomassa wordt benoemd. Mensen woonachtig nabij biomassacentrales krijgen gezondheidsproblemen zoals astma, bronchitis, hoofdpijn, duizeligheid en uiteindelijk kanker. Kort geleden is in onderzoek ook een verband met dementie gelegd. Wetenschappelijke studies hebben de hoge risico’s van de overstap op grootschalige biomassa aangetoond (RIVM waarschuwt voor biomassa: ‘het kan de gezondheid schaden’” 9 mei 2018 Trouw)
– Omdat we de ernstige gevolgen al hebben kunnen zien in onze bossen, parken, straten en tuinen, vanwege de winst uit opbrengst stimulans of de versnelde oogst van ons stedelijk bos. De wethouder meneer van Keulen ontkent dat het groenbeheer nadelig wordt beïnvloed door de nieuwe honger naar biomassa, maar dit kan makkelijk weerlegd worden door de rapporten van de gemeentes zelf.
Een voorbeeld vanuit Groningen
Sinds 2013 hanteert de gemeente Groningen nieuw beleid voor gebruik van biomassa, wat heeft geleid tot een radicale wijziging in strategie voor het snoeien en kappen van bomen. In het gemeentelijke beleidsdocument “Benutting biomassa in de gemeente Groningen” zijn ses zorgwekkende veranderingen te lezen. Ik citeer:
“Bij ander groenbeheer: Voorzichtig experimenteren met asset based management en de passende communicatie en juridische afstemming; Intensiever beheer van landschapselementen met hoge plantdichtheid”.
“Niet minimaliseren, maar maximaliseren: extra snoei en intensiever beheer kunnen bij houtige opstanden de opbrengsten verhogen en meer dynamiek geven in het stedelijk landschap”.
“Niet alle bomen hoeven monumentaal te worden: Het optimale oogsttijdstip is doorgaans eerder dan de maximale leeftijd van een boom. Veel stedelijke bomen komen al op vrij jonge leeftijd vrijwel tot stilstand, de jaarlijkse aangroei is beperkt. Dit komt de aantrekkelijkheid van de boom niet ten goed. Deze oudere bomen vereisen extra aandacht vanwege veiligheid, overlast en boomgezondheid.
“Vanuit het oogpunt van biomassa opbrengst, C02 vastlegging en kostenreductie ZOU HET OOGSTTIJDSTIP (kappen of vergaand terugsnoeien) DAAROM VERVROEGD MOETEN WORDEN”.
“Het oogsten van bomen ligt soms erg gevoelig bij de omwonenden. Intensieve voorlichting, educatie en communicatie zijn nodig om het nut en het doel van de handelingen over te brengen. De juridische aspecten (bv. de kapvergunning) van een veranderend beheer behoeven nader onderzoek”.
“Overigens mag niet worden vergeten dat het kappen of rooien en vervolgens herplanten van bomen in de stedelijke omgeving meer kost dan de houtopbrengst oplevert” (benutting biomassa 2012).
Deze intensive methodes hebben al geleid tot ontbossing van gehele straten. Deze perverse prikkels hebben semi-private ondernemingen zoals Prorail, Prolander, landschapsbeheer en vooral Staatsbosbeheer gestimuleerd om steeds grotere hoeveelheid bomen te oogsten om de absurde percentages voorschreven door dit plan te halen. Dit wordt beschreven in het plan “Vol Ambitie.”
Volgens het plan moet in 2020 20% van alle zogenaamd duurzame energie uit biomassa komen. Tegen 2035 moet 36% van alle energie uit biomassa komen. In 2050, bijna de helft.
Hoeveel gezonde bomen, hele bossen, houtopslag en takken moeten hiervoor geoogst worden in slechts 15 jaar?
Het Dingebos te Uithuizen, juli 2107. Foto: Blogwachter
Een voorbeeld: Kardinge
De gemeente verzamelt gemiddeld ongeveer 4000 ton hout in 1 jaar (“Benutting biomassa”). Kardinge bevestigde dat ongeveer 400 ton hout ‘afval’ van wat de stad jaarlijks verzamelt in deze ene instelling wordt verbruikt en dat hiermee de jaarlijkse behoefte aan energie nog niet eens voor de helft wordt gedekt (brief van de gemeente naar BRG). De conclusie ligt voor de hand, biomassa zal nooit een realistische bron van duurzame energie kunnen zijn.
Het verjongingsbeleid van Staatsbosbeheer van ons stedelijk bos voor biomassa betekent een onmiddellijk verlies aan biodiversiteit en alle milieutechnische voordelen welke oudere bomen en volwassen bossen opleveren.
Met andere woorden, deze plan levert al hitte eilanden, afwateringsproblemen en verstenen van steden en buurten. Dit is de reden dat we makkelijk 2000 handtekeningen in één maand hebben kunnen verzamelen om een staakt-het-kappen in te lassen tot een beter plan bedacht kan worden.
Dit plan is bedacht door aandeelhouders en investeerders om de energiecentrales overeind te houden door de kolenindustrie te vervangen met een andere industrie, namelijk hout (subsidies). De consequenties van de grootschalige biomassa-industrie zijn nog nadeliger voor ons dan de kolen- en gasindustrie.
Grote hoeveelheden hectares aan oerbos in de VS en Canada zijn al opgeofferd om aan de nieuwe eisen te voldoen, betaald met Europese subsidies.
En onze Groningse bossen zijn drastisch afgenomen door deze coalitie van groene investeerders, van Staatsbosbeheer tot RWE, tot de chemieindustrie tot VHT tot de federatie particulier grondbezit, Prorail, Prolander, Avantium, Probos, VBNE (Vereniging Bos en Natuur Eigenaren), Staatsbosbeheer, VVNH (Vereniging van Nederlandse Houtondernemingen), en het Ministerie van Economische Zaken in samenwerking met andere organisaties waarvan er te veel zijn om ze hier allemaal op te noemen (zoals Natuur en Milieu en Groningen Seaports, Erfgoed, Ruimtelijke kwaliteit en Landschap (ERL), en Landschapsbeheer).
Stop met dit rampzalige plan. Het is noch goed voor ons, noch voor jullie, noch voor de generaties die na ons komen. Onze bomen zijn van levensbelang. U en ik en alle andere aandeelhouders zitten uiteindelijk aan dezelfde kant: de kant zonder zuurstof, zonder verse lucht, zonder schaduw, en zonder dieren.
Dit plan is niets anders dan een versnelling van de klimaatopwarming en stijging van de zeespiegel.
Stakeholder lijst
SBB (Staatsbosbeheer)
RWE
CHEMIE
VHT
Federatie Particulier Grondbezit
Prorail
Prolander
Avantium
Probos
VBNE (Vereniging Bos en Natuur Eigenaren)
VVNH (Vereniging van Nederlandse Houtondernemingen)
het Ministerie van Economische Zaken
Wageningen Environmental Research
Groningen Seaports
Erfgoed, Ruimtelijke kwaliteit en Landschap (ERL)
Landschaps beheer
Stimulering Duurzame Energieproductie (SDE+) in 2017
Citaten:
KNAW: “Het verbranden van hout in elektriciteitscentrales…draagt niet of nauwelijks bij aan besparing van CO2-uitstoot. Daarom zijn ze niet geschikt als middel voor de transitie naar een duurzame energievoorziening” (KNAW Visiedocument biobrandstof en hout als energiebronnen: effect op uitstoot van broieikasgassen).
Gresco: “Het krediet voor 2017 is nog niet volledig besteed. De belangrijkste oorzaak is dat projecten complexer blijken dan verwacht. Een voorbeeld is de beoogde biomassacentrale aan de Duinkerkenstraat. Het bleek bijvoorbeeld niet haalbaar om de noodzakelijke hoeveelheid biomassa van de vereiste kwaliteit in de eigen gemeente te vergaren en de exploitatie kosten van een dergelijke ketel vallen hoger uit dan verwacht” (Gresco Jaarplan 2018).
Vol Ambitie: “Door de relatie tussen de Biobased Economy en duurzame energie te versterken, hebben we ervoor gezorgd dat meer biomassa‐initiatieven doorgingen. Een daarvan is de pijpleiding voor stoom uit hout van Eneco. Verder ontwikkelen Staatsbosbeheer, RWE, Avantium en Groningen Seaports aan de ontwikkeling van bioraffinage in de Eems‐Delta” (“Vol ambitie – op weg naar transitie” Provincie Groningen p. 20).
Vol Ambitie: “Biomassa levert nu de grootste bijdrage aan duurzame energie in de provincie. We ondersteunen lokale energie‐initiatieven, omdat deze essentieel zijn voor de energie‐transitie op de lange termijn en omdat ze bijdragen aan draagvlak” (“Vol ambitie – op weg naar transitie” Provincie Groningen p. 9).
Probos: “Op 5 maart 2013 is tijdens een bijeenkomst op Kasteel Groeneveld het Houtconvenant ondertekend. In dit convenant hebben partijen uit de bos-, hout-, natuur-, milieu- en energiesector afspraken gemaakt om te komen tot een grotere oogst van houtige biomassa in Nederland” (“Biomassapotentieel: NBLH-sector in 2020 en 2050”).
Ecofys: “Uit een studie door Alterra WUR/Probos blijkt dat de jaarlijkse houtoogst in Nederland duurzaam is te verhogen met 20-25%, zodat de oogst van hout uit Nederlandse bossen zou verhogen van jaarlijks 0,6 miljoen ton tot 0.9 miljoen ton. Voor de Europese Unie kan in de orde van 100 miljoen ton extra kan worden geoogst uit bestaand bos zonder de totale houtvoorraad op lange termijn aan te tasten” (“Beschikbaarheid houtige biomassa voor energie in Nederland” Ecofys 2017).
Ecofys: “Naast het gebruiken van het onbenut aanbod van rondhout (inclusief dunningshout) en primaire residuen wijzen de meeste studies ook op het onbenutte aanbod van afvalhout, secundaire residuen en landschapshout” (“Beschikbaarheid houtige biomassa voor energie in Nederland” Ecofys 2017).
Ecofys: “In het Energieakkoord werd in 2014 afgesproken om de hoeveelheid biomassa bijstook in kolencentrales te verhogen tot 25 PJ energieproductie in 2023, waarvoor ongeveer 3,5 miljoen ton houtpellets nodig zijn” (“Beschikbaarheid houtige biomassa voor energie in Nederland” Ecofys 2017 p. 1)
Ecofys: “De Nederlandse houtoogst is circa 0,6 miljoen ton per jaar en Alterra WUR/Probos stelt dat er potentieel is voor 0,3 miljoen ton extra per jaar” (“Beschikbaarheid houtige biomassa voor energie in Nederland” Ecofys 2017 p. 21). Dus ,9 miljoen ton of 900.000 miljoen ton uit Nederland.
Bronnen
“Actieplan bos en hout: een nieuwe productiemarkt opzetten om onze klimaat doelen te bereiken” (Probos 2017)
“Advies voor Groencompensatie – Toespraak voor Beheer en Verkeer.” Bomenridders Groningen. 13 April 2017: http://bomenriddersgroningen.nl/wp-content/uploads/2017/12/Groen-Compensatie-Toespraak-voor-Beheer-en-Verkeer-final-JH-e-JPJ.pdf
Arets, Eric. “Ook in Nederland vindt Ontbossing plaats.” Nature Today. Wageningen Environmental Research (Alterra). “Alles bij elkaar komen we tot de conclusie dat tussen 2013 en 2017 de Nederlandse bosoppervlakte netto met zo’n 5400 hectare is afgenomen, dat is gemiddeld 1350 hectare per jaar,” zegt bosbouwkundig onderzoeker Eric Arets van Wageningen Environmental Research (Alterra). https://www.wur.nl/nl/nieuws/Ook-in-Nederland-vindt-ontbossing-plaats.htm
“Beleidsregels APVG-vellen van een houtopstand” (groen compensatie regels): http://bomenriddersgroningen.nl/wp-content/uploads/2017/12/Groencompensatieregeling.pdf
Dijk, Thomas van. 2017. “Ontbost Nederland inderdaad even snel als het Amazongebied?”. Volkskrant (29 sept 2017). https://www.volkskrant.nl/wetenschap/ontbost-nederland-inderdaad-even-snel-als-het-amazonegebied~a4519148/
“Evaluatie boombeheer 2013.” Gemeente Groningen: http://bomenriddersgroningen.nl/wp-content/uploads/2017/12/Boombeheer-evaluatie-2014-copy.pdf
“Kerngegevens bos en hout in Nederland” (Probos 2014)
“Massale bomenkap bedreigt ons bos” (Dagblad van het Noorden, april 2018)
“Mededeling van het voornemen aan het bevoegd gezag in het kader van de m.e.r. procedure voor de verhoging van het aandeel biomassa in de RWE Eemshavencentrale in opdracht van RWE Eemshaven Holding II B.V.” brief geschreven door de Gemeente Groningen, juli 2017. http://bomenriddersgroningen.nl/wp-content/uploads/2017/11/170714-Mededeling-voornemen-RWE-verhoging-aandeel-biomassa-brandstoffen-Eemshavencentrale.pdf
“Probos: Biomassapotentieel – NBLH-sector in 2020 en 2050” (Martijn Boosten & Jan Oldenburger Wageningen, mei 2014)
“RIVM Waarschuwt voor biomassa: Het kan de gezondheid dreigen” (Frank Steven Trouw 9 mei 2018)
Schelhaas, Mart-Jan, Eric Arets en Henk Kramer. “Het Nederlandse Bos als Bron van Co2.” (Wageningen Environmental Research) Vakblad Natuur Bos Landschap. September 2017. https://www.naturetoday.com/intl/nl/nature-reports/message/?msg=23773&utm_source=dlvr.it&utm_medium=twitter&utm_campaign=web-rss-nb http://bomenriddersgroningen.nl/wp-content/uploads/2017/09/edepotlink_t59c2507e_001.pdf
