Nijestee plans to remove more valuable mature trees from Groningen’s urban forest

3 mature black pine trees slated for removal at the Van Houtenlaan in Helpman by Nijestee in Groningen in 20201

Jan. 2, 2020

Commercial residential corporations in Groningen such as Nijestee in Groningen often remove larger trees because they can be more expensive to maintain. In recent years, we have received dozens of reports of Nijestee improperly trimming or removing healthy trees within the premises of their rental buildings. Recently Nijestee requested the felling of these three black pine trees in Helpman in Groningen. Local residents have objected to these fellings.

It is not only the municipality which must do better to protect mature trees, which are 70 to 100 more valuable than newly planted trees in terms of ecosystem services, but commercial businesses have a role to play as well. Commercial trees can comprise some 30% of the total urban forest and therefor they deserve protection and quality care.

Everyone has to do their part to help Groningen mitigate against the climate emergency and also preserve local biodiversity for a truly sustainable city.

#Nijestee #gemeentegroningen #kappenmetkappen #urbanforestry

Bewoners in Lewenborg geschokt over bomenkap

Als Boomwachters krijgen we redelijk vaak mails of berichten van bewoners waarin ze hun zorg en ontevredenheid over de bomenkap in hun buurt. Over de recentelijk kap van 99 bomen in Lewenborg hebben we meerdere mails gekregen.

Een voorbeeld hiervan is een brief van een bewoner (geanonimiseerd) in Lewenborg waarin een uitgesproken mening over de recentelijk kap aan de Stuurboordswal is geuit. Deze brief was gestuurd naar de gemeente en kregen toestemming van de bewoner om deze hieronder te plaatsen:

9 december 2020

Beste gemeente,

Met pijn in mijn hart heb ik de oudste en hoogste bomen gekapt zien worden aan de Stuurboordswal. Ons prachtige uitzicht is weg. De bomen waren ook het “huis” van een troep kraaien die hier elke nacht overnachten. Gisteravond zagen ze bij terugkomst hun huis verwoest. Na minutenlang rondvliegen, zijn ze waarschijnlijk definitief vertrokken. Voor wie van de natuur houdt was dat hartverscheurend. En waarom? Veiligheid wordt genoemd. Maar de opbrengst uit bomenkap voor biomassa is waarschijnlijk een belangrijkere reden. Al eerder zijn gemeentes in Groningen gekapitteld over ongeremde kapdrift t.b.v. inkomsten uit biomassa. Vorig jaar was er nog een demonstratie bij het stadhuis tegen de manier waarop het kapbeleid in Groningen wordt uitgevoerd.

Vandaag lees ik op Oog tv dat er door de stichting Boomwachters een beroepsprocedure is aangespannen tegen de bomenkap in Lewenborg. Een bomenkap die mogelijk voorkomen had kunnen worden door goed onderhoud. De gemeente heeft de zitting van a.s. vrijdag die hierover gepland was niet afgewacht en de werkzaamheden alvast uitgevoerd. Ik wil dit op de scherpst mogelijke manier veroordelen. Het is ongekend respectloos en doet afbreuk aan het vertrouwen in de overheid in een tijd dat deze juist hard nodig is.

De gang van zaken is “prutswerk” en ik zou willen dat de verantwoordelijken hiervoor ter verantwoording worden geroepen.

Met vriendelijke groet,

Bewoner Lewenborg

Crowdfunding actie 5000 – Lewenborg en Selwerderhof

Beste bomenliefhebber,

Stichting Boomwachters is momenteel bezig om zeer waardevolle bomen in twee ecologische gebieden in de stad Groningen te behoeden voor kap. Zij heeft hiervoor jouw financiële hulp nodig en is daarom een crowdfundingsactie gestart. Het gaat om twee projecten:

Selwerderhof – kapvergunning voor 100 bomen
Het eerste project betreft de begraafplaats Selwerderhof, een cultureel en historisch waardevol gebied in het noordoosten van de stad. Het is de bedoeling om daar in totaal 100 populieren en wilgen te kappen. Dit gebied is een beschermde Stads Ecologische Zone waar veel vogels, vleermuizen, eekhoorns, reeën en egels voorkomen. Onderdeel van het huidige gemeentelijk beleid is om vooral populieren van een bepaalde leeftijd te verwijderen, ongeacht of ze relatief gezond zijn dan wel een reëel gevaar vormen voor hun omgeving.

Lewenborg – kapvergunning voor 99 bomen en 1 boom kandelaberen
Dit tweede project betreft een kapplan in Lewenborg met een looptijd tot 2023. In het gebied zijn vanaf 2012 al een aanzienlijk aantal bomen gekapt en ligt er nu een kapvergunning voor nog eens 99 bomen, met name populieren en wilgen maar ook veel andere soorten. Ook in de nabije toekomst zullen met enige regelmaat grote aantallen bomen worden verwijderd uit het gebied.

Expertise boomdeskundigen en ecologen m.b.t. Selwerderhof en Lewenborg
Wij vinden dat met het huidige beleid een bepaalde categorie bomen, zoals wilgen en populieren, wordt veroordeeld tot kap terwijl er nog vele goede exemplaren aanwezig zijn. De bomen worden dus niet individueel beoordeeld op hun gesteldheid maar zijn onderdeel van een plan. Om die reden hebben wij advies ingewonnen bij boomdeskundigen en ecologen. Deze experts zijn het niet eens met het oordeel van de gemeente om deze bomen te vellen. Het komt natuurlijk voor dat sommige van deze bomen moeten worden gekapt omdat ze te slecht zijn, maar het lijkt er nu op dat het voor de gemeente goedkoper is en voor de uitvoerder winstgevender om alle bomen in een bepaald gebied tegelijk te verwijderen en dat mag toch niet de bedoeling zijn.

Juridisch aanvechten
We hebben inmiddels in beide zaken bezwaar aangetekend en zijn gedwongen om ook de voorzieningenrechter in te schakelen om te voorkomen dat de bomen gekapt worden. In Lewenborg zijn al maatregelen getroffen voor de voorgenomen kap.

Om deze twee zaken voor de rechter te brengen, hebben we financiële hulp nodig. Met name de juridische kosten om ons tegen een redelijk tarief door een raadsman te laten bijstaan zijn voor de stichting aanzienlijk. We denken per zaak ongeveer 2500 euro nodig te hebben. Een deel van dit bedrag gaat ook naar onafhankelijke bomendeskundigen die op ons verzoek een ​​second opinion uitvoeren in reactie op de rapporten van de bureaus die in opdracht van de gemeente advies uitbrengen.

Geef royaal!
We vragen je alsjeblieft royaal te doneren, zodat we dit beleid van de gemeente Groningen van koers kunnen laten veranderen. Een beleid waar bomen, ongeacht hun waarde, worden verwijderd voor nieuwbouwprojecten en steeds vaker collectief worden gekapt bij de eerste tekenen van veroudering. We weten allemaal wat de onschatbare waarde van bomen is voor het klimaat, de ecologie en biodiversiteit. Help ons daarom deze bomen te behouden!

Rekening NL74 TRIO 07 88 95 84 88
Ten name van Stichting Boomwachters Groningen
O.v.v. Crowdfunding 2020

Hartelijk dank!
Stichting Boomwachters Groningen

Vragen voor de Raad – Politieke woensdag (25 nov 2020) – inzake Beleidsregels APVG Vellen van een houtsopstand

Afgelopen woensdag 25 november 2020 sprak Boomwachters Groningen in tijdens de meningsvormende politieke woensdag. N.a.v. de brief met uitgangspunten voor de Harmonisatie van toetsingscriteria voor ‘Beleidsregels APVG Vellen van een houtopstand’ hadden wij onderstaande vragen:

  1. U stelt o.a. dat met gebiedsontwikkelingen zoals Meerstad, Stadshaven, Suikerzijde en Held 3 nieuwe woningen met nieuwe groengebieden worden aangelegd. Maar voor het realiseren van deze projecten worden ook veel bomen gekapt. Bij het ontwikkelen van plannen wordt nog steeds onvoldoende rekening gehouden met de bestaande natuur en dus met behoud van bestaande volwassen bomen. Hoe voorkomt u dit in de toekomst?  
  2. Het verlies aan en compensatie van struiken en bosschages staat amper beschreven, maar is zeker voelbaar. Struiken zijn een ‘thuis’ voor vele diersoorten en dragen bij aan een evenwichtige balans, binnen de ecologische zones. De tegenwoordig veel gebruikte term ‘houtopstanden’ maakt het niet alleen moeilijk om te herleiden om welke en hoeveel bomen het gaat, maar ook hoeveel struiken en struwelen er verdwijnen.
  3. U wilt particulieren stimuleren om bomen te planten. Mijn ervaring is dat kapaanvragen van particulieren meestal worden verleend. Is het daarom niet efficiënter om kritischer naar kapaanvragen te kijken ter behoud van bestaande bomen?
  4. Uw uitgangspunt ‘Niet kappen tenzij’ wordt wederom in de nieuwe APVG opgenomen. Ervaring leert dat er momenteel geen recht gedaan wordt aan dit uitgangspunt – Ruim 90% van de kapaanvragen zijn de afgelopen jaren verleend. Hoe denkt u dit uitgangspunt nu WEL waar te maken in de nieuwe APVG?
  5. Gezien het voorgaande zie ik graag dat de Raad, zoals voorheen, weer eindverantwoordelijk wordt voor het verlenen van vergunningen zodat zij ziet wat er op kapgebied gebeurt in onze stad.
  6. U schrijft dat Iedere kapaanvraag zorgvuldig wordt getoetst aan de beleidsregels. Hoe monitort u dit? Boomwachters Groningen diende onlangs nog een bezwaar in dat gegrond werd verklaard. M.a.w. wie controleert de vergunningverlener?
  7. Hoe wordt de afdeling VTH geïnstrueerd over de nieuwe APVG en wie begeleidt dit nieuwe beleid? M.a.w. hoe zit het met de kleurverandering van de afdeling VTH van rood naar groen?
  8. Ik merk dat de gemeente de laatste tijd vaak gebruik maakt van noodkapvergunningen. Hoe kan het dat er een stijging is van dit soort vergunningen?
  9. Herplantplicht geldt niet wanneer de kapaanvraag betrekking heeft op dunnen of op een ruimtelijke ontwikkeling. Mijn ervaring is dat bij een omgevingsvergunning ‘een ruimtelijke ontwikkeling’ op verschillende manieren wordt ingevuld. Kan hier een omschrijving voor komen die niet multi interpretabel is?
  10. Hierop voortbordurend: volwassen bomen nemen veel meer CO2 en fijnstof op dan jonge kwetsbare herplant. Herplant klinkt aardig maar staat in geen verhouding tot de waarde van gekapte volwassen bomen.
  11. De gemeente plant momenteel veel kwetsbare, vaak door matige kweek ongezonde piramidevormige cultivars aan. Waarom kiest zij  voor deze bomen? 
  12. Ten slotte. In juni van dit jaar zijn de uitgangspunten ten aanzien van de harmonisatie van de beleidsregels besproken in een structureel gemeentelijk natuuroverleg waarin acht Groningse natuur- en landschapsorganisaties zitten. Ik betreur het zeer dat er niet voor gekozen is om ook een plaatselijke bomenstichting zoals bijv. Boomwachters Groningen, met veel kennis en ruim 1500 (facebook) sympathisanten, hiervoor uit te nodigen. Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten, organisaties die de afgelopen 2 jaar zwaar onder vuur lagen vanwege hun excessieve kapbeleid, schuiven wel aan.

>> Bekijk hieronder de video met onze twee bijdragen

Raad debat over de APVG-regels met betrekking tot een kapvergunningen – Woensdag 25 november 2020 om 20:00u

DOE MEE> Woensdag om 20:00u organiseert de Raad een open debat over de huidige APVG-regels met betrekking tot het toekennen van een kapvergunningverzoek. De huidige criteria zijn ernstig verouderd en houden zelfs geen rekening met de klimaat- en omgevingswaarden van bomen in hun verschillende maten en mate van vitaliteit. Wij vinden het niet langer acceptabel dat bomen niet worden gemeten op ten minste deze twee fundamentele criteria – biodiversiteit en klimaatcriteria zoals C02, zuurstof, stikstoffiltratie, en fijnstoffiltratie. Deze zijn allemaal meetbaar met programma’s als iTreeTools of de Bomenmonitor van Cobra Groen. In veel steden over de hele wereld maken deze metingen standaard onderdeel uit van alle afwegingen bij aanplant en kap zoals in Utrecht.

Verder hopen we dat een veel zorgvuldiger en ethischer beheer van het vergunningsproces wordt geïnitieerd aangezien momenteel vrijwel elke vergunningaanvraag voor kap wordt aangevraagd (98%!). Dit houdt in dat de huidige afdeling Vergunningen Toezicht en Handhaving (VTH) louter fungeert als een agent voor stadsuitbreiding en -ontwikkeling en niet als een die tot doel heeft bestaande bomen te behouden en te beschermen, met name de bomen die het meest waardevol en kwetsbaar zijn voor verwijdering binnen bouwprojecten. Daarom hebben we nieuwe criteria bedacht die testen op de werkelijke waarden van bomen en niet alleen op de bestaande en oppervlakkige of zelfs belachelijke redenen die momenteel worden gebruikt, zoals een boom die “te veel schaduw” geeft enz. Kom naar het digitale debat als je ook ideeën hebt of kritiek wilt uiten op basis van je ervaringen of observaties van het verzorgen en kappen van bomen bij jou in de buurt.

Mail dan de griffie (griffie@groningen.nl) om een inspreekmoment aan te vragen voor het punt Harmonisatie APVG regels vellen van een houtopstand om 20:00u. We hopen je daar online te zien.

Politieke woensdag 25 november agenda

De baten van bomen. Resultateten van i Tree Eco van Nederland

Ladies and Gentleman get ready for Urban Deforestation 2020

Kristin McGee

18 Nov 2020

The current “kapprogramma” to fell 242 trees throughout the municipality is in full swing. Soon, trees of all shapes and sizes will be felled on a street near you. These lucky specimens topping this year’s chopping charts include not only perfectly healthy ones, but also dead ones. Not surprisingly only a few years ago, many of those now dead were vibrant and thriving. Why, because hundreds of trees have been recently subjected to such modern miracle maintenance techniques as overaggressive pruning, topping, lions tailing and other acts of random mutilation by the city’s ETT workers. Other causes include neglect or damage from large-scale grass mowers and constant pressure from heavy construction machinery.

Topped trees in Haren 2019, now on the felling list for 2020

We’ve published the list of these lucky VTA inspected trees chosen for this year’s program below. Perfectly healthy trees are here too chosen to end their tenure on this planet, including six 35 year old, healthy Adler trees at the Marjolein 85 complex in Groningen (pictured here below).

Apparently residents complained of “too many leaves” and protruding roots. The 40 page report by Stedelijk Groen (with many redundancies to deter weary readers) evaluates all of the trees as in “good condition” and vital according to the national protocol of the revered Dr. Roloff. And yet, their advice, miraculously – fell them all – off with their heads.

Apparently these trees are not important for the local green structure, nor are they part of the rare species list, nor are they part of the designated green zones (you have to have a passport to live there as a tree). So better not to preserve these precious trees. Better to make room for more automobiles and for Jiminy’s sake, flat sidewalks like in a shopping mall. Let’s not teach our children about trees and their benefits and life cycles and about how trees with protruding roots FAR outweigh their disadvantages.

Forget about letting them learn how they cool their hot streets and shade their bedrooms in an otherwise totally concretized housing complex. Gone soon are the birds and bird song, the oxygen, the pollution filtration, the sequestration of C02, lowered energy costs, less water flooding, privacy, beauty and so much more. No better to keep the machinery of this city’s urban forestry department churning away. Keep producing those jobs for tree cutters and visual tree assessors and not to mention the wood chippers hacking these trees up for biomass. These things are apparently far more important than preserving these vital trees for this award winning “green” municipality, where tree cover is one of the lowest in the country.

Ladies and gentlemen start your engines and get ready for URBAN DEFORESTATION 2020.

Stedelijk Groen Rapport, Marjoleinstraat 85+ bomen.

Open Brief naar de Raad – Stop het onomkeerbaar beschadiging van onze stadsbomen

11 nov. 2020

Geacht raadslid van de gemeente Groningen,

Wij maken onze grote zorgen over de wijze waarop momenteel gesnoeid wordt in diverse wijken van Groningen. In bijvoorbeeld Haren en de Wijert worden bomen zeer intensief gesnoeid of getopt.

Deze wijze van snoei verzwakt ons inziens de boom en maakt hem vatbaar voor ziektes en storm. Dit zal uiteindelijk tot gevolg hebben dat bomen gekapt moeten worden, iets wat we natuurlijk niet willen in deze tijd waarin we juist de CO2 problematiek aan moeten pakken.

Wij verzoeken u met klem de huidige snoei praktijken te staken en een minder rigoureuze snoei in te zetten. Sommige bomen worden zelfs tot 7 of 8 meter opgekroond terwijl de wettelijke maximale hoogte 4,5 meter mag zijn.

Hier zijn wat voorbeelden van de Kerklaan en Essenstraat in Haren.

Stop het verzwakken van onze bomen en trek aan de noodrem!

Met vriendelijke groet,

De Boomwachters Groningen



Herziening van de Beleidsregels APVG Vellen van een houtopstand (2017)

In deze artikel presenteren wij de meeste cruciale punten van onze voorstel voor nieuwe criteria met betrekking tot de “toetsing aanvraag omgevingsvergunning” voor een kap vergunning. Om te beginnen citeren we van de 2017 Beleidsregels APVG Vellen van een houtopstand op pagina 4:

Deel 2 – Herziening van APVG-beleidsregels en boom waredering toetsing criteria

De huidige beleidstoetsing regels van de APVG voor boomvergunningen kunnen als ‘anti-boom’ worden gekarakteriseerd doordat deze voornamelijk negatieve waarden van stadsbomen kwantificeren. Verdere APVG-criteria lijken gedreven door buitensporig risicobeheer over het collectieve en duurzame welzijn van de inwoners. Er is tenslotte geen boom die geen enkel risico vormt voor mens en eigendom, maar toch hebben we bomen in onze omgeving nodig als we willen overleven.

Uit een overzicht van kapvergunningen sinds 2015 blijkt dat bijna elke kapvergunning die wordt aangevraagd verleend wordt ​​(ca. 98%). Deze trend heeft geleid tot een snel verlies van de totale boombedekking. Dit patroon moet radicaal veranderen als duurzaamheid ons doel is. Degenen die vergunningen beoordelen, moeten worden aangemoedigd om slechts 20% van de aanvragen in te willigen.

Wij stellen voor om de kapregelgeving in de hele gemeente (incl. Haren en Ten Boer) te standaardiseren, waarbij voor alle bomen groter dan 20 centimeter diameter een vergunning vereist is. Ten tweede vragen we dat alle vergunningen essentiële informatie bevatten om de transparantie en participatie van inwoners te vergroten.

Vergunningsaanvragen moeten het volgende bevatten:

  1. Een foto
  2. Adres
  3. Plaats
  4. Maat
  5. Soort
  6. ‘Potentieel of monumentale’ boom (30-50 plus jaar)
  7. Reden van kap
  8. Verzoeker van kap van de boom

Deze informatie moet online worden gepubliceerd.

Ten derde vragen we dat de feitelijke waarde van bomen wordt gemeten, zodat een waardevolle boom behouden blijft in plaats van gekapt bij een eerste teken van verminderde vitaliteit. De huidige criteria meten niet de rol van een boom voor onze klimaat gerelateerde toekomst.

Waardering van bomen door een gekwalificeerde boomdeskundige moet het volgende omvatten:

  1. C02-vastleggingsniveaus (met iTreeTools)
  2. Filtratieniveaus voor water en vervuiling (met iTreeTools)
  3. Gezondheid van de boom (maatregelen van Roloff)
  4. Biodiversiteit
  5. Grote boomwaarde (dichtheid, leeftijd en grootte van het gebladerte)
  6. Esthetiek
  7. Structurele integriteit
  8. Soorten
  9. Culturele waarde
  10. Rol in stadsbos

Ten vierde vragen we dat regelgeving voor boomverzorging wordt gecentraliseerd met de nodige budgetten voor een goede boomverzorging. Elke verwijdering van bomen moet worden gecompenseerd met bomen op basis van massa boven aantal (zie eerdere gids voor boomcompensatie door McGee met de Bomenridders). Het huidige systeem mist overzicht en stimuleert daarom extra verwijderingen en agressief snoeien, vaak zonder compensatie.

Vijf, we vragen dat het APVG bevat het regel dat geen boom gekapt mag worden totdat een hoorzitting termijn afgelopen is na een bezwaar tegen een verlengd kapvergunning.

Ten slotte moet er meer expertise worden geïmplementeerd op het gebied van boommechanica, fysiologie en de relatie van bomen en klimaatverandering. Er moeten hiervoor nieuwe voltijds betaalde banen worden gecreëerd. Dergelijke verbeteringen helpen om de APVG nuttig te maken voor het behoud en de zorg voor ons stadsbos in plaats van als een instrument voor de vernietiging ervan.

Suggesties van de Boomwachters voor de herziening van de Beleidsregels APVG Vellen van een houtopstand (2017)

 Toetsing waardering criterium:

  1. (Nieuwe) evaluatie van de impact op het milieu/klimaat: Beoordeel de bijdrage van de boom aan het milieu (met iTree Tools, of Cobra’s BomenMonitor)[1]
    1. C02 opslag voor het lopende jaar en voorspellingen voor de komende 10 jaar
    1. Opslag van fijnstof
    1. Opslag van stikstof
    1. Waterfiltering
    1. Verkoeling
  2. Gezondheidswaarde (van de boom): Gezondheid en vorm van de boom (d.m.v. visuele beoordeling door expert)
    1. Voorspelde levensduur (minder dan een jaar, 5 jaar, 10, of meer dan 15 jaar)
    1. Gezondheid van de kroon (gebaseerd op de metingen van Roloff, 2009)
  3. (Nieuwe) gezondheidswaarde (voor de mens):
    1. Positieve effecten op de mens (mentaal, fysiek, lagere misdaadcijfers, geluidsbuffer)
    1. Maak per gebied een berekening gebaseerd op het aantal volgroeide bomen per blok of van het bedekkingspercentage van de boomkronen per aangewezen gebied binnen een bepaalde afstand rondom de boom – indien het percentage onder de 15 komt, krijgt de boom extra punten.
  4. (Nieuwe) biodiversiteit: Waarde van de boom voor de biodiversiteit (noem vogelsoorten en insecten die gebruik maken van de boom). Gebruik een wetenschappelijke database met de gegevens van bomen en hun nut voor flora en fauna.
    1. Van belang voor foeragerende vleermuizen, of voor hun vliegroute?
    1. Gebruik door bijen en vogels (opsomming)?
    1. Waardevol voor andere zoogdieren dan vleermuizen (noem ze)?
  5. (Min of meer nieuwe) hoge boom waarde (oudepotentieel monumentale houtopstand): Leeftijd en grootte van de boom?
    1. Geschatte leeftijd?
    1. Omvang? (diameter van 1,5 meter)
    1. Voor iedere enigszins gezonde boom ouder dan 20 jaar zou een vergunning geweigerd moeten worden, tenzij de boom erg gevaarlijk is voor burgers. Door zijn natuurlijke eigenschappen heeft een gezonde boom van meer dan 20 jaar oud vanzelf een positief effect op de gezondheid van burgers, in plaats van dat hij gevaar oplevert.
  6. Esthetische waarde (oude esthetische waarde)
    1. Is deze boom een bij uitstek mooie boom voor de straat en de buurt. Is de boom zichtbaar vanaf de straat?
  7. (Nieuwe) structurele waarde:
    1. Heeft de boom een mooie vorm?
    1. Zijn er belangrijke takken aan de binnenkant verwijderd, of is hij opgekroond?
    1. Zijn grote takken belangrijk voor de structuur onnodig verwijderd?
    1. Slecht snoeiwerk: In jaarlijkse inventarisaties zou wanbeheer bijgehouden moeten worden en de stad zou beboet moeten worden voor de toepassing van schadelijke technieken. Er moet een stimulans in het leven geroepen worden, die goede zorg aanmoedigt en eveneens zou beschadiging van bomen voor financieel gewin of gewoon door onervarenheid ontmoedigd moeten worden.
  8. De waarde van de soort (leeftijd -zeldzaamheid (dendrologische waarde).
    1. Inheemse soort?
    1. Zeldzame soort?
    1. Exemplarisch voor de soort?
    1. Agressieve soort die de omgeving overheerst?
  9. Culturele waarde van de boom (oudecultuurhistorische waarde)
    1. Is dit een boom die geliefd is bij de buurtbewoners en verbonden met de geschiedenis van het gebied? Hebben anderen geklaagd na de aankondiging van de kap? (de aankondiging van de kap zou op adressen 2 straten verder in de omtrek verspreid moeten worden).
  10. (Min of meer nieuwe) Rol in het stadsbos/(oudeonderdeel van de groenstructuur):
    1. Is deze boom verbonden met of afhankelijk van andere bomen in de buurt (wortelstelsels), of de ecologische zone?
    1. Is de boom een buffer tussen 2 zones met beton?
    1. Staan er maar een paar bomen in de buurt?

“Criterium voor het verwijderen van een houtopstand (overlast)” – In plaats van deze redenering stellen we deze aan:

Overlast Waardering (criterium van het verwijderen van een houtopstand):

  1. Ziekte of schade? Bestaande ziektes of schade houdt in:
    1. Schimmels (welk type)?
    1. Bloedingsziekte?
    1. Iepziekte?
    1. Essentaksterfte?
    1. Is de ziekte te behandelen met warmtebehandeling, met infusie of met een goede snoeibeurt van de aangetaste takken?
    1. Is de ziekte fataal, of kan de boom overleven en nog een lang nuttig leven leiden?
  2. Structuur?
    1. Is de structuur van de boom gezond, of aangetast? (gebruik methode van Dr. Edward Gilmore bij het snoeien)
    1. Is de wortelstructuur ernstig beschadigd?
    1. Kan de boom omvallen in een storm? Dit kan getest worden door een statische belastingstest op de stam van de boom. Zie de technieken van Dr. Paul Muir in het VK[2].
    1. Kan de boom uiteindelijk herstellen door deskundige snoeibeurten?
  3. De boom is te hoog geworden voor de buurt?
    1. Dit wordt vaak ten onrechte genoemd als reden waarom een boom verwijderd moet worden. Een hoge vitale boom is van onschatbare waarde in een stedelijke omgeving. Er zijn overal ter wereld voorbeelden van hoge bomen die harmonieus samenleven met een gebouw (zie de foto’s in de bijlagen). Vaak wordt schade aan funderingen of de straat genoemd als reden om een grote boom te kappen. Dit kan getest worden en het zou met schappelijker criteria beoordeeld moeten worden, daar bomen heel goed dichtbij gebouwen kunnen groeien, zeker gebouwen met funderingen van na 1980.  Een gezonde boom die bij een gebouw staat hoeft niet gekapt te worden. Indien er echter geen ruimte is om het gebouw binnen te gaan, of een groot deel van het tuinoppervlak wegvalt, zou dit een reden kunnen zijn. Maar eerst moet alles in het werk worden gesteld om de eigenaar over te halen de boom te behouden. Een boomkroon kan verkleind worden, of bepaalde takken verwijderd om ruimte te maken.
    1. Indien de boom te groot is geworden, moet eerst zorgvuldig snoeien worden voorgesteld om de hoogte of omvang van de kroon te reduceren (maar nooit door de boom te toppen).
  4. Schade aan een huis: Indien schade dreigt aan een huis, moet dit eerst bewezen worden, waarna maatregelen om de boomkroon te reduceren (maar nooit toppen) genomen kunnen worden, voordat een uiteindelijk besluit wordt goedgekeurd om een boom te vellen.
  5. Gevaarlijk, of toxische micro-organismen?
    1. Dit is geen reden voor kap, maar zou onderzocht moeten worden en behandeld met duurzame, niet-toxische middelen, zoals bij de eikenprocessierups.

Redenen om een boom te kappen die nooit aangevoerd zouden mogen worden:

  1. Te veel bladafval, takken, twijgen, dennenappelen, of bloesem
  2. Allergieën. We kunnen geen bomen verwijderen vanwege allergieën, aangezien pollens nodig zijn om bomen te laten groeien. Daarbij komt dat er vele allergische reacties zijn bij mensen en indien met ieders wensen rekening gehouden zou moeten worden, zouden we weinig bomen overhouden. Bomen moeten zodanig worden aangeplant, dat er diversiteit ontstaat en er niet 1 soort overheerst. Dit zou de impact van allergieën moeten verminderen.
  3. Onderhoud is te moeilijk of duur. Laten we dit in perspectief plaatsen en de jaarlijkse budgetten voor boomonderhoud vergelijken met de budgetten voor
    1. enorme infrastructurele projecten, die de impact van de klimaatcrisis zullen versnellen door de toename van beton, dat hitte vasthoudt, en de betonindustrie, een van de industrieën met de meeste CO2 uitstoot;
    1. het bouwen van meer huizen
    1. het subsidiëren van intensieve landbouwtechnieken, die de stikstofuitstoot in de atmosfeer doen toenemen en de grond uitputten
    1. de infrastructurele kosten voor het lucht- en wegverkeer

Bomen vormen de beste technologie in de strijd tegen klimaatverandering en we moeten ze voldoende financieren om hun rol te kunnen vervullen. De gemeente kan en moet af en toe hulp bieden voor het onderhoud van waardevolle bomen d.m.v. subsidies.

  • De boom is te hoog. Een hoge boom is niet noodzakelijkerwijs gevaarlijk, als er maar deskundig gesnoeid wordt. Kleinere bomen kunnen ook dodelijk zijn. Het is geen logische reden om een boom te kappen. De stabiliteit van een hoge boom kan getest worden d.m.v. een statische belastingstest.
  • Een boom is te groot. Dit moet bezien worden in relatie tot de omgeving en met voorbehoud, aangezien er veel gevallen zijn in de wereld van de monumentale bomen, waarbij bomen vlak naast (een paar meter) een gebouw kunnen floreren. Een (te) grote boom is juist een van de belangrijkste redenen om de boom te behouden.
  • Scheuren in de weg. In het jaarlijkse budget moet ruimte zijn voor reparaties aan trottoirs en wegen. Een scheur in de weg in de buurt van een waardevolle boom is minder erg dan een boomloze buurt met een overvloed aan beton en al de extra kosten voor waterfiltering en wateroverlast. Samengevat wegen de reparatiekosten lang niet op tegen de financiële gevolgen van het verwijderen van volwassen bomen.
  • Er hangt een tak over mijn tuin heen. Deze tak en bijbehorende boom moet worden beschouwd als een enorme winst voor de buurt en de gezondheid van de bewoners aan beide kanten van de boom. Een zware laaghangende tak kan gestut worden, in het belang van de gezondheid van de boom.
  • Te veel schaduw. Dit is over het algemeen geen reden, maar kan binnen de parameters gemeten worden.
  • Plaats maken voor zonnepanelen. Er vindt steeds meer kap plaats in de buurt van daken met zonnepanelen. Dit zou verboden moeten worden en onderzocht zou moeten worden in welke gevallen dit heeft geleid tot het verlenen van vergunningen.

[1] Wereldwijd zijn er veel steden die tegenwoordig evaluaties en inventarisaties van de waarde van bomen doen m.b.v. iTreeTools, de meest gebruikte methode, en plaatselijk de Bomenmonitoren van Cobra Groeninzicht. Deze diensten zijn eenvoudig te verwerven in Groningen en zouden een essentiële waardebepaling voor het milieu mogelijk maken, vooral in het licht van klimaatuitdagingen, daar bomen koolstof opslaan, vervuiling filteren, watervervuiling tegengaan en zuurstof produceren. Zie https://www.bomenmonitor.nl/ en https://www.itreetools.org/.

[2] Zie voor een beschrijving van deze techniek het pioniersbedrijf TreeWorks: “The Static Load Test assesses tree stability by applying a known load, to simulate wind load, to the tree and measuring deflection in the stem and incline at the base. From this information we calculate the safety factors of the stem and roots of the tree during a storm. The computer program that analyses this data has been developed from decades of research into the structural properties of wood of different tree species and tests on thousands of trees. We have invested in research to support the development of this technology and our Senior Consultant, Paul Muir, is the UK’s leading expert in the field of Tree Statics and Wind Load Analysis.” Citaat van 20 augustus 2020, https://www.treeworks.co.uk/tree-surveys/tree-stability-assessment/

Vitamine G: betere harmonie tussen Vitamine G en groenbeheer

Toespraak voor de raadscommissie vergadering en discussie over het groenplan Vitamine G (26-8-2020)

Kristin McGee

26 augustus 2020

Gezien recente toewijding aan boomvriendelijk beleid binnen Vitamine G (2020), moedigen De Boomwachters Groningen boven alles meer toezicht en interactie tussen raadsleden en de gemeente’s groenbeheer. In onze ervaring zit er een grote kloof tussen wat er daadwerkelijk in het veld gebeurt en wat er in de voorstellen staat.

Formaat telt: boomkroonbedekking versus aantallen

Ondanks dat het aantal bomen wel geïnventariseerd moet worden, zou de eerste wijziging aan dit plan het benadrukken van belang van kroonbedekking boven het aantal bomen moeten zijn. Kroonbedekking is veel meerzeggend over het stedelijk bos. Een grote bedekking betekent grotere biodiversiteit, duurzamer klimaat en betere leefomstandigheden (zoals verkoeling).

Boomkroonbedekking als doelstelling

Op dit moment heeft Groningen één van de laagste kroonbedekkingen van Nederlandse steden. Met 12% is er veel ruimte voor verbetering in een in toenemende mate hete, betonnen stad. Doen we dat niet, dan zal bestaand groen plaatsmaken voor nieuwbouw en wegen. Een betere balans tussen conservatie en expansie moet nagestreefd worden. Geen groenvoorstel zal effectief zijn als dergelijke doelen niet worden gezet en niet jaarlijks worden getoetst. De eerste stap in het opstellen van een groenbeleid is wetenschap creëren van wat er nu staat en maatregelen nemen om dat te beschermen. Behoud gaat boven het kappen en hetplanten van nieuwe bomen als het aankomt op duurzaamheid en tegengaan van klimaatverandering.

Jaarlijkse inventarisaties

Ten tweede, het plan zou een jaarlijkse inventarisatie van bomenkap en aanplant (als compensatie voor genoemde kap), alswel een rapport van de waarde van de huidige bomen (CO2-vastlegging en het filteren van water en vervuiling) moeten bevatten. Deze inventarisaties zouden publiekelijk beschikbaar moeten zijn, teneinde meer verantwoording van de beoogde en behaalde doelen te creëren.

Verbeterde en gestandaardiseerde regelgeving voor boombeheer

(Sterker nog), de beoogde doelstellingen van Vitamine G kunnen niet behaald worden totdat de lat voor boombeheer hoger wordt gelegd. Geen kapquotas meer hanteren, en introduceer door experts centraal beheerd toezicht op boombeheer. Derhalve raden wij jaarlijkse boombeoordelingen aan, alswel gemeente-brede standaarden te hanteren met betrekking tot duurzame snoeitechnieken met gezonde stam-tot-kroon ratio, zonder destructieve technieken zoals holsnoeien (lions tail trees), extreme ophogen van kronen en toppen. Schadelijke snoeitechnieken moeten in beoordelingen naar voren komen en worden tegengegaan.

Boomafname van 30% in tien jaar

Verder, bijgewerkte APVG regelgeving zou groenwerkers en VTH toezichthouders moeten afschrikken om onomkeerbare vernietiging van oude statige bomen mogelijk te maken. Effectief hebben de huidige regels het makkelijk gemaakt een boom te verwijderen, wat heeft gezorgd voor een afname in boomaantal van zo’n 30% in de laatste tien jaar, gebaseerd op aantallen gerapporteerd door de gemeenten. In 2009 was het totaal aan gemeentelijke bomen van de gemeentes Groningen, Haren en Ten Boer zo’n 220,000. Daar tegenover staat de huidige schatting van Vitamine G, waarbij met zo’n 140,000 gemeentelijke bomen een verlies wordt aangegeven van zo’n 80,000[1]. Jaarlijkse inventarisaties zouden dit rampzalige verlies hebben gesignaleerd.

Bezuinigingen en deregulering in de afgelopen vijf jaar

Sinds 2016, door bezuinigingen en deregulering van vergunningregelgeving, hebben we in Groningen een verhoogde prikkel gezien om bomen te kappen of heftig te snoeien. Het gevolg daarvan is een significante reductie in levensverwachting van gezonde bomen, welke nog tientallen jaren lang hadden kunnen bijdragen aan klimaat en leefplezier, waarvan het belang in tijde van extremer weerbeeld, met heel hete zomers en natte herfst en winter, nog eens goed zichtbaar is. Slecht en overdreven snoeien zorgt voor gevaarlijke bomen. Bezuinigingen en deregulering moeten worden teruggedraaid.

Totdat er daadwerkelijke harmonie is tussen de utopische woorden van Vitamine G en de implementatie in het veld, zal de afname van het stedelijk bos snel doorzetten.

Ik vraag u, hoeveel boomkroonbedekking acht u noodzakelijk voor een leefbare stad? Welke gebieden moeten volgens u beschermd worden voor toekomstige generaties? Of kijken we met spijt en woede terug voor het niet herkennen en erkennen van de essentiële waarde die bomen die hier ooit leefden had, zoals in het Driebondsbos; een bloeiend stedelijk bos welke wederom ruimte moet maken voor onhoudbare expansie.

Dankuwel.


[1] See policy reports of Vitamine G, 2020 in comparison to the prior reports (Groene Pepers, 2009, kapbeleid evaluatie 2013, Sterke Stammen 2014). In the kapbeleid evaluatie 2013, some 180,000 trees are listed in Groningen. In the Bomenbeleidsplan (2010) in Haren, some 30,000 trees are mentioned. We estimate some 10,000 trees in Ten Boer. Other municipalities have witnessed a similar trend in tree losses such as in Ede where their balance descended from 90,000 trees to only 60,000 in just five years since the push towards so-called renewable energy as a core priority of the Netherlands’ energy transition program. See 13 aug. 2020, “In vijf jaar, tienduizenden bomen gekpat” https://www.edestad.nl/lokaal/natuur-en-milieu/357236/tienduizenden-bomen-in-vijf-jaar-gekapt-in-ede.

De wens voor meer transparantie, jaarlijkse inventarisaties en meer boombeschermende maatregelen zijn besproken met Wethouder Chakor

16 augustus 2020

Kristin McGee

Afgelopen week hebben we een vriendelijk en productief gesprek gehad met Wethouder Chakor. We hebben onze doelen gepresenteerd met beelden van hoe het soms misgaat met het huidige boombeleid en onderhoud in de gemeente. We hebben ook aangegeven dat we behoefte hebben aan meer boombeschermende maatregelen in de provincie, meer transparantie over bomenkap en bouwprojecten en het maken van jaarlijkse inventarisaties van kappen, planten en boomkroonbedekking. We hebben ook gesproken over onze wens voor zorgvuldiger boomonderhoud met meer expertise en aandacht naar specifiek bomen in plaats van de standaardisatie van alle bomen.

Je kunt de beelden en powerpoint van deze afspraak hier zien: