Doet de gemeente er wel alles aan om kastanjebomen te genezen van de kastanjebloedingsziekte?

Kristin McGee

March 11, 2020

Hier is een video van deze kap in Haren.

De gemeente is bezig met het kappen van honderden paardekastanjebomen waarvan wordt verondersteld dat ze besmet zijn met of dat ze risico lopen besmet te worden met de kastanjebloedingsziekte. Er is bv. een lijst met 24 bomen in Haren die gekapt gaan worden of al gekapt zijn in de afgelopen weken. Voordat de bomen gekapt werden, had de gemeente een mededeling op de stammen bevestigd dat de boom was besmet en dat er geen genezing mogelijk is. Verscheidene rapporten adviseren echter kastanjebomen niet voortijdig te kappen en leveren bewijs van potentieel succesvolle maatregelen met verwijzing naar uitgebreid onderzoek van bepaalde regio’s waar bomen wel zijn hersteld (Percival and Noviss 2016). Daarnaast zijn er door Nederlandse onderzoekers al 2 methoden gevonden die de pseudomonas syringae pv. aesculin bacterie waarschijnlijk kunnen bestrijden. Je kunt de stammen en wortels verwarmen tot 39o, zoals beschreven in de studie uit 2012 van de Wageningen universiteit (“Histological Examination of Horse Chestnut Infection by Pseudomonas syringae pv. Aesculin and Non-Destructive Heat Treatment to Stop Disease Progression” 2012). De andere methode is het inspuiten van de bast met het chemische middel allicin (Raats 2018). Het schijnt dat een boomwetenschapper al in gesprek is met de gemeente over deze methode, maar hij is niet akkoord gegaan met een overleg met ons, of het bekijken van de bomen die op de nominatie staan om gekapt te worden.

Onderzoekers testen beide methoden in verscheidene Nederlandse gemeentes, maar in Groningen lijkt alleen een jaarlijks schouw van kastanjebomen plaats te vinden. Tot nu toe worden er geen aanvullende maatregelen genomen. Integendeel, bomen met ook maar de geringste aanduiding van de ziekte (en we vermoeden ook bomen zonder symptomen) komen op de lijst om verwijderd te worden en er worden weinig tot geen middelen aangesproken om deze bomen te genezen, zoals het bieden van de juiste voorwaarden voor optimaal herstel, bv. het losmaken van de aarde en het verrijken van de bodem met belangrijke voedingsstoffen (Percival and Noviss 2016). Daar komt bij dat bestaande studies aantonen dat het verwijderen van besmette bomen de verspreiding van de ziekte niet tot staan brengt, dus er lijkt geen gegronde reden te zijn voor de huidige aanpak. Sterker nog, indien werktuigen niet goed worden gereinigd na het snoeien of kappen dreigen zulke maatregelen zelfs de verspreiding van de ziekte te verergeren (Percival and Noviss 2016).

Wij hebben contact over deze ziekte opgenomen met de gemeente om een bezoek te plannen aan de huidige lijst met bomen die op de nominatie staan om gekapt te worden, maar tot nu toe zijn onze telefonische contactverzoeken en mails niet beantwoord. Dit is een teleurstellende, maar voorspelbare reactie van de gemeente, waar men opnieuw meer is geïnteresseerd in het opvoeren van de kapquota door middel van een uiterst agressief risicomanagement beleid, zonder rekening te houden met de veel grotere risico’s voor het welzijn en de gezondheid van burgers, alsmede de toenemende risico’s van luchtvervuiling, wateroverlast en hitte-eilanden veroorzaakt door het ernstig verkleinde stadsbosareaal.

In een recente studie in opdracht van de gemeente (stad) over de integriteit van het beleid op het gebied van boomonderzoek en kapprocedures is het totale aantal beheerde bomen vastgesteld op 113.000. In een gemeentelijk rapport uit 2010 werd het bomenbestand langs de straten nog op 180.000 geschat (Groene Pepers: pers). Dit suggereert een afname van bijna 30% ten gevolge van het agressieve antibomenbeleid van de afgelopen jaren.

Wij hopen dat de gemeente het huidige beleid drastisch verandert naar het verzorgen van en het weer gezond maken van bomen, in plaats van het iedere keer terugvallen op afgezaagde en angst inboezemende uitspraken van ‘gevaar voor vallende takken en ziekte’, zodat relatief gezonde bomen worden gekapt waarvan de vitaliteit slechts marginaal is aangetast. Wij begrijpen dat sommige bomen niet te genezen zullen zijn, maar we zijn nu getuige van een veel te agressieve aanpak, waardoor iedere boom die ook maar even een zwakte vertoont (vallende bladeren) wordt verwijderd. Met de juiste zorg en beheersmaatregelen kunnen sommige, of zelfs vele bomen herstellen en nog vele tientallen jaren een weldaad zijn voor de omgeving. Het wordt tijd dat de gemeente echte deskundigheid inschakelt om het stadsbos te beoordelen, in plaats van te leunen op amper opgeleide managers en uitvoerders, die worden gemotiveerd door financieel belang (zoals het verdriedubbelen van de houtoogst voor de zwaar gesubsidieerde plaatselijke biomassamarkt).

Bronnen

“Bleeding canker of horse chestnut: Symptoms.” Forest Research, United Kingdom. https://www.forestresearch.gov.uk/tools-and-resources/pest-and-disease-resources/bleeding-canker-of-horse-chestnut/bleeding-canker-of-horse-chestnut-symptoms/

Freer-Smith, Peter H, and Joan F Webber. 2017. “Tree Pests and Diseases: The Threat to Biodiversity and the Delivery of Ecosystem Services.” Biodiversity and Conservation 26 (13): 3167–81. https://doi.org/10.1007/s10531-015-1019-0.

“Heat treatment against bleeding canker of horse chestnut available.” Wageningen University Research. Press Release, 4 feb. 2016. https://www.wur.nl/en/newsarticle/Heat-treatment-against-bleeding-canker-of-horse-chestnut-available.htm

Keijzer, de, J, van den, L.A.M Broek, T Ketelaar, and van, A.A.M Lammeren. 2012. “Histological Examination of Horse Chestnut Infection by Pseudomonas Syringae Pv Aesculi and Non-Destructive Heat Treatment to Stop Disease Progression.” Plos One 7.

Koskella, Britt, Sean Meaden, William J Crowther, Roosa Leimu, and C. Jessica E Metcalf. 2017. “A Signature of Tree Health? Shifts in the Microbiome and the Ecological Drivers of Horse Chestnut Bleeding Canker Disease.” New Phytologist 215 (2): 737–46.

Percival, Glynn C. and Kelly Noviss. 2016. “Managing Pseudomonas Bleeding Canker of Horse Chestnut.” Bartlett Tree Research Laboratories Technical Report.  https://www.bartlett.com/resources/managing-pseudomonas-bleeding-canker-of-horse-chestnut.pdf

“This therefore indicates that two approaches may be considered for suppressing disease: (1) employment of conventional plant protection techniques that rely heavily on treating the pathogen with specific biological or chemical agents; or (2) identifying management strategies designed specifically to increase tree vitality and so provide the tree with every opportunity to recover from Pae infection on its own merits. The following guidelines for Pae management are therefore recommended:

1. Inspecting for any external symptoms that could induce stress in trees i.e. new building construction and remediate if necessary.

2. Ensuring optimal tree nutrition. Sample soils for nutrient and pH levels based on a soil nutrient analysis and fertilise with the appropriate soil nutrients.

3. Apply a suitable product to control HCLM. HCLM attack can reduce a horse chestnut tree energy budget by 30-40% that potentially can influence the energy available for defensive metabolite production.

4. Apply organic matter such as an under composed wood mulch to a 5-10cm depth. Ideally mulches should be applied to 1m beyond the canopy drip line if possible.

5. Guard against over and under irrigation. Use soil moisture levels to ensure soil water status is optimal for tree growth.

6. Soil de-compact if soil bulk density values are 1.34 using an air-spade to stimulate root growth. ”

Raats, Santi. 2018. “Eigenaar van Allicin Tree Care kan het woord knoflook niet meer horen: ‘Niet knoflook, maar de werkzame stof allicine is het antibioticum tegen bloedingsziekte!’” Boorzorg.nl, https://www.boomzorg.nl/upload/artikelen/bz118allicintree.pdf.