Zet je in voor de bomen in de stad en provincie Groningen
Bomen: een belangrijk antwoord op het klimaatprobleem. Maar Nederland ontbost sneller dan het Amazonegebied. De werkwijze van Staatsbosbeheer (SBB) en sommige andere natuurbeheerders brengt onomkeerbare schade toe aan onze natuur en bossen en is strijdig met de geldende normen voor duurzaam bosbeheer.
Teken deze petitie en laat onze overheid weten dat we recht hebben op een ander boom- en natuurbeleid.
De uitspraak over de bomenkap de Akerkhof is bekend. De rechter heeft de kapvergunning geschorst en de kap mag dus nog niet plaatsvinden. “De voorzieningenrechter in Groningen heeft de gemeente woensdag verboden om vijf van de elf bomen bij de toren van de Der Aa-kerk in de binnenstad te kappen. Volgens de plannen zou de zaag er donderdagmorgen in.”
We zijn blij met deze uitspraak maar de daadwerkelijke beroepszaak moet nog in behandeling genomen worden. Wij hopen voordien al met de gemeente in gesprek te kunnen over een alternatief plan dat we hebben laten opmaken door boomdeskundigen en ecologen.
“Binnenstadsbomen bij A-toren Groningen mogen (nog) niet weg.”
Dagblad van het Noorden, 26 feb. 2019
27 februari 2019
Afgelopen maandagochtend (25-02-2019) vond de zitting plaats bij de rechtbank m.b.t. het beroep van de Stichting Bomenridders Groningen tegen het besluit op bezwaar rond de geplande bomenkap en herinrichting van het parkje bij de A-Kerk toren. Het was een representatieve behandeling van de voorliggende thema’s en geschilpunten. Diverse deskundigen brachten ter ondersteuning van de bezwaarmakende partij uitstekende argumenten in tegen de voorgenomen acties. De gemeente hield vast aan haar standpunten en wilde onder druk (nog) niet wijken. De rechter oordeelt nog deze week.
Richting het einde van de zitting kwam duidelijker in beeld waar het de gemeente om te doen was en is. In essentie en ook primair wil de gemeente ter plekke een situatie realiseren die ze samenvat onder de term ‘verblijfsplek’ met beleving.
In tweede instantie wil de gemeente de conditie van een deel van de bomen verbeteren en kiest daartoe voor kap van vijf bomen en de herplant van een boom. Maar omdat de bomen boven- en ondergronds als 1 geheel verstrengeld zijn, bestaat juist het risico dat kap van een deel ervan schade toebrengt aan de resterende bomen.
De gemeente heeft bedacht dat bezoekers van de plek daar moeten kunnen verblijven en iets beleven, meemaken. Dus moet er meer ruimte komen om te lopen, te staan en te zitten. Er moet ook iets wervends vanuit gaan, het attractieniveau moet omhoog, want het is qua beleving nu niet attractief genoeg, zo meent men bij de gemeente. In de eerste plannen wilde men ook ledlampjes ophangen in de bomen bij wijze van sfeerlicht.
Om de plek te waarderen zoals deze nu is, hoef je je niet in de plek te begeven. Je kunt de locatie ook en misschien juist vanaf enige afstand beleven en ondergaan. Ondergaan is misschien het meest juiste woord voor wat de plek nu heeft te bieden, namelijk sereniteit, iets wat de stad in toenemende mate gaat missen, want in de plannen moet met name de binnenstad meer gaan bruisen en verdichten, dus toename van hectiek. Er is ook bij de tot stand gekomen planontwikkeling overduidelijk een commercieel belang, waar op zich niks mis mee is. Ook lijkt hier de zogenaamde vergroening van de (binnen)stad vooral gericht te zijn op de stedeling, de mens en niet op het vasthouden en versterken van natuur in de stad.
Wel mis is, dat het steeds duidelijker wordt dat de plek zodanig lijkt te worden ingericht, dat er qua trottoir meer overloopruimte ontstaat voor bezoekers van bijvoorbeeld festiviteiten in en rondom de kerk. Via tijdelijke vergunningen zou de plek bij piekbelasting qua bezoekersaantallen zomaar beschikbaar kunnen komen voor uitbaters in de omtrek; de ruimte krijgt zo terrasfunctie met eventuele bediening vanuit elders en dit is in strijd met de ook door de kerk vastgelegde functie van plantsoen. Duidelijk is dat de functie sereniteit hieronder lijdt en zeker irreversibel is na kap van bomen en plaatsing plantenbakken.De vraag is ook hoe vaak in een jaar het parkje specifiek als verblijfsplek (dus om er enige tijd te blijven staan of zitten) geschikt is, gezien de toename van zonbestraling, hitte en winderigheid.
De plek blijft in de huidige staat qua sfeer, klimaat en ecologie z’n waarde houden tijdens alle weersomstandigheden en is vanuit dat perspectief veel productiever; ze biedt beschutting en dempt allerlei negatieve invloeden. Al met al is het idee verblijfsplek van de gemeente een misschien te roze wolk die neer wordt gelaten op een plek die als zodanig al okay is.
Onderstaand twee impressies van de locatie vanuit het maquette perspectief van de gemeente en vanuit de huidige situatie:
Het gewenste gemeentelijk streefbeeld
De A-kerk met z’n bomen acht de gemeente niet attractief genoeg. In het parkje moet meer aanleiding zijn en ruimte komen voor volk om er te gaan verblijven (chillen, ijsje eten, pas gekochte spulletjes uitpakken, het in pauzetijd nuttigen van meegebracht lunchpakket). Het moet lichter en zonniger worden en dus moeten de bomen aan de buitenrand weg. Plantenbakken met cultivars die tegen molest en oneigenlijk gebruik en behoeftes bestand zijn nemen hun plek in. Rasters op de verruimd te betreden bodem houden de grond luchtig en moeten gras toch een kans geven.
De plek wordt idealiter en gechargeerd in het vooruit beleefd zoals het alleen in maquettes kan. Bij voorbeeld een kind met een hoepel, een oude man met een wandelstok, een zoenend paartje op de plantenbak, de lezer van een zopas gekocht boek en een jolige fietser die binnendoor sneller thuis denkt te zijn en nog maar net een kinderwagen kan ontwijken. Over veel zaken is echter nog onvoldoende nagedacht; eerst kappen, dan verder zien. Dat lijkt binnen de ambtelijke uitvoeringsdiensten steeds vaker het motto te worden.
De realiteit van al deze papieren beleving zal veel schraler zijn
Stoeltjes zonder vaste woon-, of verblijfplaats die een zwervend leven gaan leiden en besmeurd raken. Wie gaat dit onderhouden, zodat ook nog net niet opwaaiende smetteloze zomerjurken zonder terughouding dergelijke zitgelegenheid gaan benutten. Een verward persoon die luidkeels vanaf een zitplek ongearticuleerd zijn ongenoegen uit over hoe zijn leven toch zo uit de rails kon lopen. Een jongmens dat zittend op de rand van een plantenbak zijn leeg gegeten patatbakje met een sierlijke boog midden tussen het gewas in de plantenbak doet belanden. Met als bijkomend geluk dat de technische vooruitgang deze (bio)plastics tegen die tijd spontaan afbreekbaar heeft gemaakt en zelfs het nepgroen via absorptie een subtiel gezonde glans kan meegeven. Slechts voor een klein deel van het jaar zal de plek uitnodigen om er te verblijven, gezien de wisselend optredende winderigheid, onbeschutte regenval en felle zonneschijn.
Huidige situatie
Dan de beleving die er nu is:
Een wat ernstiger plek, wat donkerder, koeler, veel sfeer en vooral rust, prettig verstoord door kraaien die luidkeels in de hoogste top van een boom hun natuurlijke aanwezigheid kenbaar maken. Een plek om even bij stil te staan, vaker op een afstandje, een plek ook die niet veel extra’s nodig heeft om waarde uit te stralen. En vooral: een natuurlijker plek ten opzichte van culturele opsmuk zoals gepland.
Epiloog
De stad (alles binnen de oude gemeentegrens) gaat intensiveren en inbreidend groeien, maar de (echte) natuur voor zover die er nog was groeit niet mee. De gemeente neigt naar bomen tellen (er komen op nabij gelegen plek toch bomen bij ?), maar dient de totaal resulterende waarden te wegen. Door de kap van de oudere bomen neemt de biodiversiteit abrupt af en aanplant in de buurt heeft veel meer tijd nodig dit verlies enigszins te compenseren. Als de nieuwe bomen gerekend naar de aspecten klimaat, sfeer en ecologie wat meer vlees op de botten hebben, is een onvermijdelijk geworden kap van de oudere bomen op dat uitgestelde moment een logischer keuze.
Terwijl natuurlijke beplanting onder druk komt te staan, rukt het (belevings)groen op. Afgeleid van natuurlijke bronnen, vormt het een waas van groene en steriele stoffering die zich naadloos plooiend aanpast aan de stenige stad, een soort postnatuurlijke schimmel met duurzamer eigenschappen en onderhoudsvriendelijker in het gebruik. Hier en daar rukt ook al plastic nepgroen op. De stedeling leert af het verschil te zien. De belevingswaarde en het rendement zijn primair en daaraan worden overige functies ondergeschikt gemaakt. De natuur in een dienende rol op laag beheersbaar niveau.
Zou het niet verstandig zijn als Raad en College nog eens het plan zouden heroverwegen en intrekken om zo ten minste tijd in te lassen om roze wolken in alle rust op hun werkelijke effect, nut en (mogelijk verborgen) achterliggende motivatie te kunnen beoordelen. Men moet dan wel heel erg snel zijn, en adequaat reageren want de cirkelzagen zijn al uit het vet gehaald.
E.M. Vroom
Maandag om 9:30 op het Guyotplein 1 in Groningen vindt de zitting met de voorzieningenrechter plaats over de geplande bomenkap van vijf bomen en herplant van één boom op de Akerkhof. De zitting duurt ongeveer 60 minuten.
We hopen dat we de kans krijgen om alle van onze belangrijke tegenargumenten voor te leggen. We hebben twee brieven gestuurd die behandeld zullen worden waarvan hier een is:
Datum: 11 februari 2019
Betreft: Beroepschrift tegen besluit op bezwaar omgevingsvergunning kap bomen zake A-Kerkhof nummer 201806482 en verzoek tot het treffen van een Voorlopige Voorziening
Geachte mevrouw/heer/mens,
Hierbij deel ik u mede, in mijn hoedanigheid als bestuurder (voorzitter) van de Stichting Bomenridders Groningen, bij dezen een beroep in te stellen tegen het besluit (zie bijlage) van de Gemeente Groningen om bezwaren tegen de vergunning (zie bijlage) als vermeld in de kop van deze brief, ongegrond te verklaren en zo kap van bomen te faciliteren.
Er is sprake van dat deze kap op korte termijn zal aanvangen, zodat noodgedwongen bij dezen ook een verzoek tot het treffen van een Voorlopige Voorziening meegaat teneinde bezwaren die door de gemeente onvoldoende en/of niet weerlegd zijn, inhoudelijk te kunnen behandelen alvorens tot eventuele kap van bomen zou kunnen worden overgegaan.
Gezien de urgentie en de korte voorbereidingstijd wil ik het hierbij laten met die aantekening dat ik onderstaand puntsgewijs een aantal aandachtspunten alvast wil opsommen.
In de bijgevoegde brief (bijlage 3) treft u aanvullingen op de hier geboden argumentatie aan.
Een aantal oude en nieuwe punten van bezwaar die onvoldoende door het verweer van de gemeente in besluit op bezwaar zijn weerlegd, dan wel besproken treft u naast enige overwegingen onderstaand aan:
In bezwaren van andere bezwaarmakers is nog veel meer aan argument aan te treffen, dat bij opvolgende behandeling kan worden ingezet ter toetsing gemeentelijke overwegingen. Zie ook bijlage 3.
Met die behandeling in het vooruitzicht behouden wij ons graag het recht voor tot aanleveren nadere toelichting.
Met dank en vriendelijke groet,
K. McGee
Voorzitter Stichting Bomenridders Groningen
We willen iedereen bedanken die geld heeft gedoneerd voor onze “stop de bomenkap bij de A-Kerk” actie. We willen de zaak voorleggen aan de rechter. In minder dan drie dagen hebben we meer dan € 2000 gekregen voor deze actie. Vanmorgen is ons verzoek voor een voorlopige voorziening en het beroep ingediend bij de Rechtbank in Groningen.
We hoppen hier zo snel mogelijk een antwoord op te krijgen. Zodra we meer weten, zullen we jullie informeren. Wat duidelijk is, is dat burgers van Groningen erg gehecht zijn aan deze bomen voor de belangrijke culturele en historische waarde, en aan het stukje natuur dat ze vormen in de binnenstad. Dit kleine bosgebied is een van nog maar vier dergelijke groene gebieden binnen de diepenring en het is daarom extra essentieel dat deze plek gekoesterd en behouden wordt. Deze bomen horen bij ons en iedereen.
Bedankt allemaal!
Gezien de ongunstige uitspraak na de hoorzitting met betrekking tot het kappen van vijf bomen en het herplanten van één boom voor de historische A-kerk in het centrum van Groningen, tracht de Stichting Bomenridders Groningen een aanvraag te doen bij voorzieningenrechter om dit besluit tegen te gaan. Om dit te doen, is er echter geld nodig om deze twee akten te registreren. Omdat we verwachten dat de gemeente deze bomen binnen een paar weken wil kappen, vragen we daarom jullie, onze donateurs, om donaties zodat we dit papierwerk zo snel mogelijk kunnen verwerken en indienen. Kortom, we hopen € 2000 op te halen voor 12 feb voor registratiekosten en juridische bijstand, zodat we deze uitspraak kunnen omdraaien en een halt toe te roepen aan dit onzinnige project. Als 40 mensen € 50 euro bijdragen voor deze campagne dan zijn we er.
We hopen dat u ons steunt met een bijdrage voor deze kosten. Als je hiermee wilt helpen kunt u een bijdrage overmaken van minimaal € 7,50 op rekening NL89TRIO0338439099 ten name van Stichting Bomenridders Groningen onder vermelding van donatie, jaartal en de A-Kerk.
Bij voorbaat onze hartelijke dank!
Op 31 januari 2019 stond er een interview in Nieuwsblad De Kaap met de voormalig directeur van Staatsbosbeheer (pagina 1 en pagina 2). In dit interview uit hij zijn zorgen over de manier waarop deze organisatie tegenwoordig de Nederlandse bossen beheert. “Staatsbosbeheer pleegt volgens hem roofbouw, sinds het geld moet verdienen.” De oorzaak hiervan ligt bij de politiek, een feit dat hij al in 2012 heeft voorzien: “Onder de afgelopen neoliberale kabinetten was natuur geen publieke verantwoordelijkheid meer, maar werd het beheer ervan steeds meer overgelaten aan de markt en private partijen. Natuurbeheerorganisaties kregen tot zo’n 70% minder subsidie, en vanwege de financiële drijfveer nam de houtkap toe”.
De vraag naar biomassa als “groene energie” gesubsidieerd door het Rijk is natuurlijk hieraan verbonden een heeft een dramatische impact gehad op het huidige kapbeleid.
In dit interview, verwoordt de oud-directeur exact wat velen onder ons al jaren zien en ervaren. Het is tevens een reden waarom burgers actief zijn geworden voor onder andere de Bomenridders Groningen. Immers, het huidige kaalslagbeleid maakt dat mensen niet langer blijven toekijken, maar ook willen opkomen voor het bos dat wij in Nederland (en Groningen) nog hebben. Wij zijn content met het feit dat steeds meer medewerkers uit de wereld van natuurbeheer kritisch durven te zijn: onze bossen hebben (ook) bescherming nodig.
De gemeente Het Hogeland in Winsum heeft gedurende een jaar onderhandeld met het project De Tirrel om het terrein van de 12 Hoven te ontwikkelen. Lokale bewoners hebben verzocht dat de kapvergunning voor dit project waarvoor een tiental bomen en een klein bosgebied verdwijnt ingetrokken wordt. Er zijn al een jaar besprekingen met de projectleiding en gemeente, zonder resultaat. De Bomenridders Groningen zullen een bezwaar indienen tegen de vernietiging van dit bosgebied, en verzoeken de buurtbewoners hetzelfde te doen.
Zie de website van de 12 Hoven om een bezwaar brief in te sturen en om meer foto’s van het gebied te zien.
Kristin McGee – Voorzitter Bomenridders Groningen
Vertaling Wilma de Koomen
8 januari 2019
Vanaf 2013 is het groenonderhoud in Haren (en elders in de provincie) drastisch aan het veranderen. Dit is begonnen met de toename van de jaarlijkse kapcijfers en de jaarlijks goedgekeurde vergunningen voor bomenkap, waardoor er meer dan 600 bomen per jaar verdwijnen. Deze forse toename in de aantallen gevelde bomen is niet de enige opmerkelijke verandering. Want alle bestaande bomen werden ook rigoureuzer gesnoeid, resulterend in gevaarlijk opgekroonde stammen en uitgeholde boomkronen (de z.g. lions tail bomen).
De levensvatbaarheid van bomen wordt hierdoor verminderd, maar het stelt de gemeente wel in staat meer houtafval te verzamelen. Daar komt bij dat het beleid van de gemeente er nu op is gericht het stadsbos te ‘verjongen’, zodat bomen niet zo oud kunnen worden (ongeveer 30 jaar). En erger nog, die grote statige bomen die voortijdig gekapt zijn, vaak onder het voorwendsel van onveiligheid, of ziekte zijn niet vervangen door nieuwe bomen. De gemeente claimt nog 30.000 bomen in het bestand te hebben, maar pogingen om uit te vinden of dat klopt zijn mislukt, omdat er geen antwoord komt op de vraag wanneer er het laatst een inventarisatie is geweest. Ons WOB-verzoek resulteerde in de stellingname dat de gemeente het niet nodig vond om jaarlijks te inventariseren hoeveel bomen er gekapt of geplant worden.
Dit radicaal veranderde, maar ongeschreven beleid oversteeg zelfs de bureaucratische procedures die er duidelijk zijn om burgers ervan te weerhouden om zich te verzetten tegen plaatselijke bomenkap. Dit begon met de deregulering van het aanvragen van vergunningen voor bomenkap. Vanaf 2016 waren vergunningen voor het verwijderen van bomen uit tuinen niet meer verplicht. Verder werd de minimale omtrek van stammen waarvoor vergunning moest worden aangevraagd opgetrokken van 60 naar 100 cm, hetgeen betekent dat ook grotere bomen voortaan zonder vergunning gekapt kunnen worden. Hiermee was de rol van de gemeente bij het monitoren en beschermen van het stadsbos in feite uitgespeeld.
De hoorzittingprocedure, het officiële kanaal voor de behandeling van klachten, veranderde eveneens radicaal. Dit begon met adviescommissies die weigerden te luisteren naar ecologische en milieutechnische argumenten. Bovendien waren de personen die verantwoordelijk zijn voor het selecteren van bomen voor de 2-jaarlijkse kaplijst nooit aanwezig om hun destructieve beleid toe te lichten. Vanaf 2013 zijn er nauwelijks vergunningen voor bomenkap geweigerd (minder dan 2%).
Uiteindelijk besloot de gemeente in 2018 om het democratische proces maar helemaal los te laten door de adviescommissie op te heffen en een ‘pilot’ te starten. Dit hield in dat een jurist zonder enige kennis m.b.t. groenbeleid werd ingehuurd om naar klachten te luisteren. Een vertegenwoordiger van de gemeente was er niet meer bij aanwezig. Wat het nog schrijnender maakte was dat ten tijde van deze ‘hoorzittingen’ alle omstreden kapactiviteiten reeds hadden plaatsgevonden, hetgeen het hele proces in een tijdrovende en dure schijnvertoning veranderde. Door deze gang van zaken werd het recht van de burger om in opstand te komen in de kiem gesmoord.
Een voorbeeld van de onverholen minachting voor Harens gemeentebos werd pijnlijk zichtbaar in het voorjaar van 2018, toen het dorp leerlingen van Terra College inhuurde om hun vaardigheden te oefenen op het Hendrik de Vries plantsoen. Daar werden in een paar weken tijd ongeveer 50-60 bomen (welke verkocht mochten worden door deze leerlingen) en de meeste kleinere struiken en planten geruimd. Bewoners noemden het een kaalslag op de Facebookpagina van Haren. Een bosbouwkundige die was gevraagd om de resulterende schade in ogenschouw te nemen verklaarde dat hij nog nooit getuige was geweest van zulk onverantwoordelijk en verwoestend ‘onderhoud’ in Haren. Toen de Bomenridders uiteindelijk informatie opvroegen over de kosten en baten van een dergelijk programma kwam daar geen antwoord op. Gesprekken met de bomenkappers bevestigden echter dat het afval naar lokale faciliteiten gaat om versnipperd te worden en verkocht als biomassa, een industrie die momenteel rijkelijk gesubsidieerd wordt in Nederland. Kortom, het neerhalen van bomen in het dorp en de agressieve manier van onderhoud plegen zorgen ervoor dat ze steeds eerder kunnen worden geoogst. De laatste tijd is ons groenvoorzieningbeleid afgegleden van zorgzaam, lange termijn behoud van een gezond stadsbos (de Groene Parel) naar een winstgedreven industrie, die de bomen in ons dorp behandelt als handelswaar, om te oogsten voor geld in de nieuwe transitie van grijze naar groene bruine energie.
In Amsterdam verdwenen 600 voetbalvelden aan groen, staat in Eigen Huis Magazine uitgave dec/jan. Met het stimuleren van de nieuwbouwmarkt in steden en vooral in Amsterdam gaat het steeds vaker ten koste openbaar groen. En dit is een slechte ontwikkeling volgens deskundigen.
In het genoemde magazine kan je meer lezen over wat er in Amsterdam gebeurd is, en wat mogelijk het lot is van Groningen, gezien de tendens hier hetzelfde is.
