8 december 2024
Kristin McGee
In 2024 werden plannen aangekondigd voor een nieuwbouwproject op het voormalige raadhuisplein (de Haderaplein) in Haren, waarvan er vele monumentaal zijn en in goede gezondheid verkeren. Ze vormen tevens het hart van de binnenstad en een groene tegenhanger van dit grotendeels geconcretiseerde gebied. Aanvankelijk zouden alle 24 bomen op dit plein moeten verdwijnen voor deze project. Maar na een analyse is duidelijk geworden dat zes bomen kunnen blijven staan. Veertien gaan gekapt worden, de overige vier worden herplant.
We zijn hiermee niet akkoord en van plan zijn om een bezwaar in te dienen om de bomen te redden.
We hebben hierover eerder geschreven: https://boomwachtersgroningen.nl/gemeente-groningen-wil-24-potentiele-monumentale-bomen-in-hart-centrum-haren-kappen-voor-luxe-appartementencomplex-en-parkeergarage/
Hier is de kapvergunningen: https://groningen.lokalebekendmakingen.nl/case/1:9822:62817
Je kunt ook een bezwaar indienen. Hier is een voorbeeldbrief:
College van B&W Gemeente Groningen
Postbus 30026
9700 RM Groningen
T.a.v. de afdeling SSC Juridische Zaken
Mailadres: sscjuridisch@groningen.nl
Datum: 6 december 2024
Betreft: bezwaar tegen besluit zoals gepubliceerd op 3-12-2024, inzake omgevingsvergunning tot het kappen van 14 bomen aan het Haderaplein ter Haren met dossiernummer GRN-00011506
Geacht College van Burgemeester en Wethouders,
We maken bezwaar tegen bovengenoemd besluit (zie bijlage) van burgemeester en wethouders van de Gemeente Groningen.
Er is sprake van dat deze kap op korte termijn zal aanvangen, zodat noodgedwongen ook gelijktijdig een verzoek tot het treffen van een Voorlopige Voorziening bij de voorzieningenrechter van de rechtbank Noord-Nederland wordt.
De bezwaren luiden als volgt:
- Artikel 2.a en 2.b onderdeel van de groenstructuur van het stedelijke bos in deze wijk en de leefbaarheid van deze wijk: Daarentegen waarderen juist veel omwonenden de grote bomen in deze wijk en de bij betroffen onmiddellijke groene (want deze bomen zijn de kern van een samenhangende biotoop van planten, dieren en insecten) dat binnen deze omgeving als één ondeelbaar geheel, zeker vanuit leefbaarheid, ecologie en gezondheid.
- Biodiversiteit: De bomen genereren veel insecten en daar profiteren veel vogels en ook vleermuizen van; deze ecologische waarde en natuurlijke levendigheid wordt niet verkregen met onnatuurlijke beplanting in bakken op voor veel dieren onveilige sta-of zithoogte van mensen in een terrasvormige entourage.
- Windworp van de andere bomen: Het kappen van de bomen zoals beoogd, betekent grotere kans op effecten als windworp voor de overige bomen; windworp wordt door de gemeente vaak aangehaald als argument om resterende bomen uit een groep mee te kappen als enkele om welke reden dan ook gekapt gaan worden; dus waarom zou op locatie Westerse Drift dit risico op windworp niet optreden. Uit onderzoek is bewezen dat solitaire bomen meer gevoelig van wind zijn dan bomen in groepjes[1]. Uiteindelijk worden dan belangrijk bomen verwijderd wat betreft de veiligheid van de andere niet gekapt bomen.
- Klimaatverandering: De gemeente argumenteert dat als gevolg van klimaatverandering meer bomen beschermd moet zijn en dat er meer bomen moeten komen om verkoeling te bereiken; waarom dan juist hier nadrukkelijk meer zonlicht toe te laten?
- Artikel 2.2E – Potentiele en monumentale bomen: De leefbaarheid van deze bomen, gezien hun maat is tenminste 30 jaar tot 70 jaren. Dus deze bomen zijn monumentale en ook potentiele monumentale bomen en zouden moeten op het lijst van monumentale en potentiele monumentale bomen terecht komen.
- CO2 vastlegging van deze 14 bomen: Met iTreeTools, kunnen we de C02 dat vastgesteld is in deze 6 bomen: Deze 6 bomen hebben tot nu toe ongeveer 450,000 CO2 pounds vastgelegd. In de volgende 20 jaren, kunnen deze 14 bomen 29,000 CO2 vastleggen.
In de wijk Haren, zijn openbaar bomen een grote onderdeel van het totale boomkroonbedekking en met onze berekeningen met iTreeTools. Het aantal verzoeken voor bomenkappen in de afgelopen 10 jaar is sterk gegroeid vooral omdat mensen zonnepanelen willen installeren en ze denken dat grotere bomen een belemmering zou zijn. We pleiten in Haren voor het behoud van de meeste waardevolle bomen, grote bomen, bomen met een verbinding met de groenstructuur en bomen die essentiële zijn voor lokale vogels en insecten.
Vermindering van vogels in Haren
Een andere impact van het kappen van gezonde en grotere bomen in Haren is het verminderen van het aantal vogels. Volgens de CBS, sinds de jaren 90 zijn er 50% minder vogels en 90% minder insecten zijn in de bebouwde kom? Deze daling is deels te verklaren door de toenemende bomenkap van grote bomen en het verstenen van wijken en van stadstuinen.[2] Het bestaan van lokale vogels vergroot de leefbaarheid van dit gebied en de bomen zijn essentieel om hun voortbestaan en voortbestaan te garanderen. Het kap van deze grote bomen zullen een negatief impact hebben op de lokale vogels en biodiversiteit en dus ook op de leefbaarheid van deze gebied.
Vermindering van de totale boomkroonbedekking in Haren en Groningen
Op dit moment en volgens Cobra Groen heeft Groningen (inclusief Haren) een van de laagste boomkroonbedekkingen in Nederland; het was 12.3% in 2020 (een gezonde boomkroonboombedekking is meer dan 25%)?[3] De boomkroonbedekking geeft een indruk over de leefbaarheid en ecologische gezondheid van een stad. Hoe meer grote bomen, hoe gezonder de toekomst van deze stad in een tijd met veel uitdagingen met betrekking tot klimaatgerelateerde problemen. Deze 6 bomen, omdat ze grote en vitale zijn zijn essentiele voor onze overall boomkroonbedekking en daarvoor moeten beschermd worden volgens de APVG artikel 2.a en b (leefbaarheid en onderdeel van een groenstructuur).
Waarde van stadsbomen
Gemeentelijke bomen zoals deze maakt deel uit ongeveer 60% van alle bomen in de stad. Deze privé bomen hebben op lange termijn veel meer voordelen dan bijvoorbeeld een gazon of een betegelde tuin. Een boom heeft wortels die de bodem verrijken en water opnemen, terwijl gras de grond verarmt en vaak schadelijke chemicaliën zoals kunstmest toegediend krijgt, wat ons drinkwater vervuilt en schade aan insecten en andere dieren geeft.
Deze 14 bomen zijn tussen 30 en 70 jaar oud zijn zo’n 40 maal waardevoller dan een jonge boom van 5-10 jaar. Bijvoorbeeld, een 75 cm (stam) boom onderschept 10 keer meer luchtvervuiling, kan 90 keer meer koolstof opslaan en levert tot 100 keer meer bladerdek (en zuurstof) aan een stedelijk bosareaal dan een boom van 15 cm. Dit is nog een reden om deze bomen te beschermen met betrekking tot het klimaat beleid van de gemeente.
Met vriendelijke groene groet,
[1] Quine, Chris and Barry Gardiner. 2007. “Understanding how the interaction of wind and trees results in windthrow, stem breakage, and canopy gap formation.” In Plant disturbance ecology: the process and the response. https://www.researchgate.net/profile/Barry-Gardiner-2/publication/284949536_Understanding_how_the_interaction_of_wind_and_trees_results_in_windthrow_stem_breakage_and_canopy_gap_formation/links/578c8e2308ae7a588ef1c402/Understanding-how-the-interaction-of-wind-and-trees-results-in-windthrow-stem-breakage-and-canopy-gap-formation.pdf?origin=publication_detail
[2] “Alle vogelsoorten waarvan meer dan 32 procent van de Nederlandse populatie in de stad broedt, noemen we stadsvogels. Het gaat om 20 vogelsoorten. In de afgelopen 27 jaar zijn de populaties van deze soorten in de stad gemiddeld met meer dan de helft afgenomen.” CBS.nl, https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2018/49/populaties-van-13-van-de-20-stadsvogels-afgenomen en deze studie laat zien dat alle fauna met meer dan 50% is gedaald sinds 1990: CBS, PBL, RIVM, WUR (2018). Fauna van stedelijk gebied, 1990-2017 (indicator 1585, versie 02 , 6 december 2018 ). www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.
[3] Dit is gemeten door Cobra Groen voor een webinar met de Boomwachters en de Rijksuniversiteit in sept. 2020.
Andere bronnen:
Scheffer, Sebastiaan. “Boomwachters tekent bezwaar aan tegen kap 14 oude bomen in Haren.” 7 december 2024, Oog TV: https://www.oogtv.nl/2024/12/boomwachters-tekent-bezwaar-aan-tegen-kap-14-oude-bomen-in-haren/
Boom Effect Analyse – Haderaplein. Gemeente Groningen: https://gemeenteraad.groningen.nl/Documenten/Boom-Effect-Analyse-BEA-Haderaplein-en-bouwplan-Raadhuisplein-Haderaplein-Haren.pdf
“Gemeente verleent vergunning voor kap van 14 oude bomen op Haderaplein in Haren.” 4 december 2024. https://sikkom.nl/stadsontwikkeling/Gemeente-verleent-vergunning-voor-kap-van-14-oude-bomen-op-Haderaplein-in-Haren-29298677.html