Door E.M. Vroom
Boomwachters Groningen maakte bezwaar tegen het kappen van 99 bomen bij de Lichtboei en Stuurboordswal. Het aanvragen van een Voorlopige voorziening (VoVo) bij de rechter leidde tot een tijdelijke stopzetting van de kapwerkzaamheden, maar uiteindelijk werden alle bomen verwijderd. Dit veroorzaakte een stroom van reacties van inwoners die teleurgesteld en boos waren over het verdwijnen van belangrijke leefgebied van vogels en insecten in hun buurt. Dit plan en het idee om populieren die in de jaren zeventig zijn geplant allemaal te kappen, leidt tot een aanzienlijke vermindering van volwassen en hoge bomen in de stad Groningen. We hopen in de toekomst de gemeente ervan te overtuigen om terughoudender te zijn bij het verwijderen van bomen om zo kwetsbare biotopen te behouden voor een verminderde populatie wilde dieren.
Het geschil gaat over de voorgenomen kap van tenminste 99 bomen in de omgeving van Lichtboei en Stuurboordswal. Na het verzoek aan de rechter om de kap te laten opschorten was het even stil. Maar op [datum] is met groot materieel de kap langs de Stuurboordswal hervat. Met name de Stuurboordswal is samen met andere zones een belangrijke ecologische doorvoerader van natuur tussen diverse groengebieden binnen en buiten Lewenborg. Dit soort ecologische verbindingszones maken deel uit van de gemeentelijke ecologische structuur (GES). Bomen en overige beplanting vormen een vitaal onderdeel om de ecologische functie te waarborgen. Daarmee zijn ze echter nog niet afdoende beschermd en functioneel up to date. Dat blijkt maar weer eens. De gemeente is een collage van gemeentelijke diensten met elk een eigen taak met dito opvattingen.
Onlangs heeft de gemeente in haar verweer tegen bezwaar erover gepocht dat een ecologisch bureau was ingehuurd om voor geheel Lewenborg een ecologisch beheerplan op te stellen en zo natuurwaarden beter veilig te stellen. Dit bureau zou al heel ver gevorderd zijn, maar bij navraag bleek dat dit bureau pas volgend jaar start. De nu te kappen bomen zijn dan al voortijdig gekapt en ze zijn helaas en onbegrijpelijk feitelijk buiten de ecologische waarde en dito benadering geplaatst. De gemeentelijke afdeling Stadsbeheer die de taak heeft de stad fysiek op orde te houden kijkt met haar bomenafdeling meteen nogal beperkte bril exclusief naar bomen als aankleding. Tegen natuur, in stadse termen benoemd als onkruid en ongedierte, vecht men traditioneel al heel lang. Bomen in een straat en bomen in een ecologisch te ontwikkelen zone anders beoordelen, blijkt nog geen gemeengoed. Bovendien speelt verscholen de politieke motivatie: oudere bomen kosten wat meer aan onderhoud.
Forse aderlating voor natuur in de gemeente
De voorgenomen massale kap betekent een forse aderlating voor natuur die de gemeente wil compenseren met vogel -en vleermuiskasten en jonge aanplant. Juist de oudere bomen vormen met hun verweerde stammen en takken een rijke oogst aan insecten voor bijvoorbeeld opvallende vogels als Boomklevers en Spechten. Maar ook voor een algemene bijdrage aan broodnodige biodiversiteit, waarvan instandhouding een wereldwijd afgesproken opgave is. De gemeente heeft naar buiten toe twee hoofdargumenten om al deze bomen te kappen: ze geven overlast en zijn gevaarlijk. Takbreukrisico is hierbij het sleutelbegrip. Zo simpel kan het zijn in de gemeentelijke voorstelling. Of deze argumenten hard zijn te maken moet blijken. Burgers hebben zo hun eigen ervaringen en opvattingen en dat is ook prima.
Wat wel eens vergeten wordt is dat de stedelijke ecologische structuur een belang is voor de stad als geheel en niet alleen aanwonenden aangaat. De gemeente heeft de neiging hier nog wel eens voor een te kleine en voor de gemeente overzichtelijker groep burgers partij te trekken. De Stichting Boomwachters kiest de nuance en wil een onderhoudsbeurt die veel meer de natuur en de functie van het gebied eerbiedigt. Daar heeft iedereen baat bij. Ze wil ook bereiken dat de gemeente transparanter en meer wezenlijk communicatief gaat opereren. De rechter kan daarbij helpen, zo denken we.