Aa-kerkhof hoorzitting gepland voor 20 november 2018

In de afgelopen maanden heeft de gemeente Groningen meer dan 152 bezwaarbrieven ontvangen tegen de geplande kap van vijf en verplanting van één boom bij het Aa-kerkhof. Van de ontvangen bezwaren zijn enkelen als belanghebbend aangemerkt, en de gemeente heeft aangekondigd dat de hoorzitting hiervan plaats zal vinden op 20 november 2018. De precieze tijd is nog niet bekend.

De meeste van de 152 bezwaarschriften zijn niet ontvankelijk verklaard omdat de bezwaarmakers geen ‘belanghebbenden’ zijn. Je bent als bezwaarmaker enkel belanghebbend als je de boom kan zien vanuit je woning. Dit is zeer achterhaald, en neem op geen enkele wijze in acht wat voor bijdrage bomen hebben. De bomenridders pleiten voor het herzien van de het begrip van ‘belanghebbend’. Bomen dragen op vele manieren bij, bijvoorbeeld op ecologisch vlak, zorgen voor verkoeling en schaduw, zijn een biotoop, etc, en dit niet alleen voor mensen die ze kunnen zien. Bomen, en daarmee het publiekelijk groen, behoren ook gezien te worden als ons cultureel erfgoed, en daar zijn we allen belanghebbend in, niet enkel het huis ernaast.

Dit is een voorbeeld van een brief van een bezwaarmaker die betoogt wel degelijk belanghebbend te zijn:

Afdeling: Juridische Zaken

Betreft: mijn betoog waarom ik vind dat ik belanghebbende ben inzake het plan van de gemeente om 5 bomen te kappen, 1 boom te verwijderen en 105 vierkante meter houtopstand te verwijderen aan het Aa-kerkhof.

Kenmerk brief gemeente: 201806482

Groningen, 24 oktober 2018

Geachte burgemeester en wethouders van Groningen, geachte lezer van deze brief,

De term ‘belanghebbende’ is rekbaar, de wet is geen vaststaand gegeven. Soms is de straal voor een belanghebbende een kilometer en soms is dit vijf kilometer. Het lijkt in deze kwestie net alsof de Gemeente Groningen inzet op het minst minimale, je moet de bomen van de A-toren thuis kunnen zien. Dat is voor maar weinig inwoners haalbaar, terwijl dit plan zoveel mensen raakt (152 bezwaren wat naar buiten toe bekend is, dit zijn er mogelijk nog meer). En van al deze bezwaarmakers laat de gemeente volgens berichtgeving in het DVHN hooguit 10 toe op de hoorzitting. En al die andere bezwaarmakers, waaronder ikzelf, zijn niet ontvankelijk? Ik denk dat wij allemaal wel ontvankelijk zijn: ontvankelijk houdt in dat een bezwaar in aanmerking komt voor behandeling door de instantie (in dit geval de gemeente) waar men zich toe wendt. En een afwijzing is geen eerlijke en gehoorde behandeling. Een ontvankelijk persoon is iemand die met gevoel ergens op reageert en dat doe ik, net als alle anderen! En dat maakt dat ik mij zie als belanghebbende.

En hoewel het handelen van de gemeente juridisch mag, vind ik dus dat ik wel terdege belanghebbende ben. Het gaat hier mijn inziens namelijk om het vernietigen van de directe groene omgeving waar cultureel erfgoed gesitueerd is! Een omgeving met bomen die samengaan met het kerkhof, het hoort gewoon bij elkaar. De Aa-kerkhof is met 15 bouwwerken een rijksmonument (en daarnaast staan er nog 15 gemeentelijke monumenten in de straat). Daar horen de bomen en het gras bij, daar hoort geen hip pleintje met stenen bloembakken bij. Ik ben verbijsterd op de wijze waarop Groningen zich van al haar groen ontdoet, alsof het de normaalste zaak van de wereld is en het allemaal past binnen de plannen die staan in de ‘the next city’, de herinrichting van de stad. (waar overigens ook weinig over groen in vermeld staat). Het lijkt nu net of Groningen ‘the city of stone’ aan het worden is, in plaats van de mooie groene stad die het was. In 2012 was de stad nog zo goed bezig om de groene stad te worden, onder andere door ontsnipperingsmaatregelen, waarbij Groningen de natuur in de stad ruim baan wilde geven. In 2016 streefde Groningen nog een duurzame bio-economie na en was de stad druk met vergroening, wat complimentwaardig is. Waar is dit streven gebleven? Waarom moet de ontwikkeling en de toekomstplannen van de stad nu ten koste van bomen en groen gaan. Dat heeft toch niks meer met vergroening van de stad te maken? Er is in de afgelopen jaren nog nooit zoveel gekapt in de stad én in de provincie Groningen als nu. Een zorgwekkende ontwikkeling.

In een kwestie als deze telt alleen het juridische aspect niet, dat kan simpelweg niet. Ook het emotionele telt en weegt zwaar. De stad is van iedereen, inherent in welke wijk je woont. Openbare plekken zijn er voor iedereen en ook ik mag daar iets van vinden als inwoner van de stad. Het plan is om van de Aa-kerkhof een ‘groene stadsruimte’ (lees: horeca gelegenheid) te maken, maar waarom moet dat op deze plek? Dit is een plek met historie, het is schaduwrijk, er leven veel vogels en insecten en het zijn waardevolle bomen. Het raakt mij als, in deze tijd van klimaatopwarming, deze prachtige plek een conceptmatige ‘verblijfsplek’ moet worden. Het zo’n mooie plek midden in de stad, ik kom er graag en met regelmaat. De gemeente kan toch ook op bestaande pleinen deze groene stadsruimte maken? Er zijn al zoveel pleinen in de binnenstad, het lijkt net alsof het groen het altijd verliest van de bestrating. Hierbij denk ik bijvoorbeeld aan het Damsterplein of de Grote Markt. Er is maar één plek zoals het Aa-kerkhof, vol nostalgie, maar er zijn genoeg bestaande pleinen die best wat groener mogen worden. Waarom daar niet tafeltjes en stoeltjes neerzetten en wat meer bomen en struiken planten?

Ik kan maar niet begrijpen waarom deze bomen gekapt moeten worden, ze zijn namelijk niet ziek (en al waren ze dit wel, bomen zijn prima in staat zichzelf beter te maken en kunnen bovendien ziek gerust nog een jaar of 10 mee). De opgegeven reden voor de kap is om zonlicht op het terras te krijgen, maar er is genoeg zonlicht op andere plekken, waar geen bomen staan. Bijvoorbeeld de eerdergenoemde Grote Markt of het Damsterplein waar zo ongeveer geen boom, struik of gras te bekennen is.

Ik woon al ruim 18 jaar in Groningen en voel mij onderhand volledig ‘stadjer’. Door de jaren heen zie ik steeds meer groen verdwijnen in de stad, terwijl dit zo belangrijk is. Hieronder kort een opsomming waarom groen, en dan in het bijzonder bomen, zo belangrijk is:

• het is belangrijk voor de biodiversiteit;
• bomen dragen bij aan verbetering luchtkwaliteit;
• bomen zijn beeldbepalend en sfeerbepalend, uit diverse onderzoeken is gebleken dat groen bijdraagt aan het ‘welzijn’ van de mens. Groen stemt vrolijk, en dat doet bestrating en stenen plantenbakken niet;
• Bomen nemen CO2 op;
• Bomen gaan hittestress tegen;
• Bomen en groen filteren regenwater.

Bij deze mijn betoog. Ik hoop dat ik uitgenodigd word als belanghebbende voor de hoorzitting. Want zoals gezegd gaat het ook mij als inwoner van de stad aan!

Groene groet,